Lagasafn.  Ķslensk lög 1. janśar 2014.  Śtgįfa 143a.  Prenta ķ tveimur dįlkum.


Lög um fęšingar- og foreldraorlof

2000 nr. 95 22. maķ


Ferill mįlsins į Alžingi.   Frumvarp til laga.

Tóku gildi 6. jśnķ 2000. EES-samningurinn: XVIII. višauki tilskipun 92/85/EBE og 96/36/EB. Breytt meš l. 72/2003 (tóku gildi 10. aprķl 2003), l. 90/2004 (tóku gildi 1. jan. 2005, sjį enn fremur 14. gr. laganna), l. 129/2004 (tóku gildi 31. des. 2005), l. 22/2006 (tóku gildi 1. jślķ 2006), l. 65/2006 (tóku gildi 27. jśnķ 2006), l. 155/2006 (tóku gildi 1. jan. 2007), l. 167/2006 (tóku gildi 1. jan. 2007), l. 74/2008 (tóku gildi 1. jśnķ 2008, birt ķ Stjtķš. 16. jśnķ 2008), l. 112/2008 (tóku gildi 1. okt. 2008 nema 12. tölul. 59. gr. sem tók gildi 25. sept. 2008; komu til framkvęmda skv. fyrirmęlum ķ 2. mgr. 56. gr.), l. 173/2008 (tóku gildi 1. jan. 2009; komu til framkvęmda skv. fyrirmęlum ķ 20. gr.), l. 70/2009 (tóku gildi 30. jśnķ 2009 nema 1.–3. gr., 12.–26. gr. og brbįkv. V og VI sem tóku gildi 1. jślķ 2009, 4. gr. sem tók gildi 1. sept. 2009 og brbįkv. IV sem tók gildi 16. jśnķ 2009; komu til framkvęmda skv. fyrirmęlum ķ 29. gr., sbr. og l. 97/2009 (tóku gildi 3. sept. 2009)), l. 120/2009 (tóku gildi 1. jan. 2010), l. 134/2009 (tóku gildi 1. jan. 2010 nema 8. gr. og a- og b-lišur 9. gr. sem tóku gildi 1. maķ 2010), l. 162/2010 (tóku gildi 1. jan. 2011), l. 126/2011 (tóku gildi 30. sept. 2011), l. 136/2011 (tóku gildi 1. okt. 2011; EES-samningurinn: XVIII. višauki tilskipun 2010/18/EB), l. 143/2012 (tóku gildi 1. jan. 2013) og l. 140/2013 (tóku gildi 31. des. 2013 nema 1.–2., 4.–12., 16.–18., 23.–29., 31.–32., 34.–38. og 40.–48. gr. sem tóku gildi 1. jan. 2014 og 21. gr. sem tekur gildi 1. jan. 2016; komu til framkvęmda skv. fyrirmęlum ķ 49. gr.).

Ef ķ lögum žessum er getiš um rįšherra eša rįšuneyti įn žess aš mįlefnasviš sé tilgreint sérstaklega eša til žess vķsaš, er įtt viš félags- og hśsnęšismįlarįšherra eša velferšarrįšuneyti sem fer meš lög žessi. Upplżsingar um mįlefnasviš rįšuneyta skv. forsetaśrskurši er aš finna hér.

I. kafli. Markmiš og gildissviš.
1. gr. Gildissviš.
Lög žessi taka til réttinda foreldra į innlendum vinnumarkaši til fęšingar- og foreldraorlofs. Žau eiga viš um foreldra sem eru starfsmenn eša sjįlfstętt starfandi.
Lög žessi taka einnig til réttinda foreldra utan vinnumarkašar og ķ nįmi til fęšingarstyrks.
2. gr. Markmiš.
Markmiš laga žessara er aš tryggja barni samvistir [viš bįša foreldra].1)
Žį er lögum žessum ętlaš aš gera bęši konum og körlum kleift aš samręma fjölskyldu- og atvinnulķf.
   1)L. 65/2006, 32. gr.

II. kafli. Stjórnsżsla.
3. gr. Yfirstjórn.
[Rįšherra]1) fer meš yfirstjórn fęšingar- og foreldraorlofsmįla samkvęmt lögum žessum.
   1)L. 126/2011, 310. gr.
4. gr. Fęšingarorlofssjóšur.
[Fęšingarorlofssjóšur skal annast greišslur til foreldra sem réttinda njóta til greišslu ķ fęšingarorlofi skv. 13. gr. Fęšingarstyrkir til foreldra skv. VI. kafla greišast śr rķkissjóši.]1)
Fęšingarorlofssjóšur skal vera ķ vörslu [Vinnumįlastofnunar]2) sem sér um reikningshald og daglega afgreišslu sjóšsins ķ umboši [rįšherra].3) [Rįšherra er žó heimilt aš įkveša annaš fyrirkomulag.]4)
Fęšingarorlofssjóšur skal fjįrmagnašur meš tryggingagjaldi, sbr. lög um tryggingagjald, auk vaxta af innstęšufé sjóšsins.
[Rįšherra]3) skal gęta žess aš sjóšurinn hafi nęgilegt laust fé til aš standa viš skuldbindingar sķnar. Skal sjóšurinn įrlega gera fjįrhagsįętlun sem [rįšherra]3) leggur fyrir [žann rįšherra er fer meš fjįrreišur rķkisins]5) viš undirbśning fjįrlaga.
Reikningar Fęšingarorlofssjóšs skulu endurskošašir af Rķkisendurskošun og birtir įr hvert ķ Lögbirtingablašinu.
Kostnašur af rekstri sjóšsins greišist af tekjum hans.
   1)L. 74/2008, 2. gr. 2)L. 155/2006, 1. gr. 3)L. 162/2010, 22. gr. 4)L. 90/2004, 1. gr. 5)L. 126/2011, 310. gr.
5. gr. Śrskuršarnefnd fęšingar- og foreldraorlofsmįla.
[Rįšherra]1) skipar žriggja manna śrskuršarnefnd fęšingar- og foreldraorlofsmįla og jafnmarga til vara. Nefndarmenn skulu skipašir til žriggja įra ķ senn og skal einn skipašur įn tilnefningar. Hęstiréttur tilnefnir tvo og skal annar žeirra uppfylla skilyrši um embęttisgengi hérašsdómara og vera formašur nefndarinnar en hinn skal vera lęknir og varaformašur hennar. Varamenn skulu tilnefndir į sama hįtt og uppfylla sömu hęfisskilyrši og ašalmenn.
Hlutverk śrskuršarnefndar er aš kveša upp śrskurši um įgreiningsefni sem kunna aš rķsa į grundvelli laga žessara.
[Śrskuršir nefndarinnar um endurkröfu ofgreiddra greišslna samkvęmt lögum žessum eru ašfararhęfir.]2)
Śrskuršir nefndarinnar sęta ekki kęru til ęšra stjórnvalds.
Kostnašur viš starfsemi nefndarinnar greišist śr rķkissjóši.
   1)L. 162/2010, 22. gr. 2)L. 134/2009, 28. gr.
6. gr. Mįlsmešferš fyrir śrskuršarnefnd fęšingar- og foreldraorlofsmįla.
Kęra skal berast nefndinni skriflega innan žriggja mįnaša frį žvķ aš ašila mįls var tilkynnt um įkvöršun. Kęra telst nęgjanlega snemma fram komin ef bréf sem hefur hana aš geyma hefur borist nefndinni eša veriš afhent pósti įšur en fresturinn er lišinn.
Mįlsmešferš fyrir śrskuršarnefnd skal aš jafnaši vera skrifleg en žó getur nefndin kallaš mįlsašila eša fulltrśa žeirra į sinn fund.
Nefndin skal tryggja aš ašili mįls eigi žess kost aš tjį sig įšur en nefndin śrskuršar ķ žvķ, enda telji nefndin aš hvorki afstaša hans né rök fyrir henni liggi fyrir ķ gögnum mįlsins.
Aš öšru leyti fer um mįlsmešferš hjį nefndinni samkvęmt įkvęšum stjórnsżslulaga.
[Vinnumįlastofnun]1) skal lįta nefndinni ķ té öll gögn mįls, svo og žęr upplżsingar og skżringar sem nefndin telur žörf į aš afla frį stofnuninni.
Nefndarmönnum er bannaš aš skżra óviškomandi ašilum frį persónuupplżsingum sem žeir komast aš ķ starfi sķnu og leynt eiga aš fara. Žagnarskylda helst žótt lįtiš sé af starfi.
Nefndin skal kveša upp śrskurš svo fljótt sem unnt er og eigi sķšar en tveimur mįnušum eftir aš henni berst mįl.
[Stjórnsżslukęra frestar ekki réttarįhrifum įkvöršunar. Stjórnsżslukęra frestar žó ašför į grundvelli įkvöršunar Vinnumįlastofnunar um endurkröfu ofgreiddra greišslna śr Fęšingarorlofssjóši, sbr. 6. mgr. 15. gr. a laganna.]2)
   1)L. 155/2006, 2. gr. 2)L. 134/2009, 29. gr.

III. kafli. Oršskżringar.
7. gr. Fęšingar- og foreldraorlof samkvęmt lögum žessum er leyfi frį launušum störfum sem stofnast til viš:
   a. fęšingu,
   b. frumęttleišingu barns yngra en įtta įra eša
   c. töku barns yngra en įtta įra ķ varanlegt fóstur.
Starfsmašur er ķ lögum žessum hver sį sem vinnur launuš störf ķ annarra žjónustu ķ a.m.k. 25% starfshlutfalli ķ hverjum mįnuši. Žó į hugtakiš starfsmašur ķ VII. kafla viš um alla sem vinna launuš störf ķ annarra žjónustu.
Sjįlfstętt starfandi einstaklingur er sį sem starfar viš eigin rekstur, įn tillits til félagsforms, ķ žvķ umfangi aš honum er gert aš standa mįnašarlega, eša meš öšrum reglulegum hętti samkvęmt įkvöršun skattyfirvalda, skil į tryggingagjaldi.
[Fullt nįm samkvęmt lögum žessum er 75–100% samfellt nįm, verklegt eša bóklegt, ķ višurkenndri menntastofnun innan hins almenna menntakerfis į Ķslandi sem stendur yfir ķ a.m.k. sex mįnuši. Enn fremur er įtt viš 75–100% nįm į hįskólastigi og annaš nįm sem gerir sambęrilegar kröfur til undirbśningsmenntunar og nįm į hįskólastigi. Einstök nįmskeiš teljast ekki til nįms.]1)
Ķ lögum žessum telst kona nżlega hafa ališ barn žegar barniš er 14 vikna eša yngra.
   1)L. 74/2008, 4. gr.

IV. kafli. Fęšingarorlof.
8. gr. Réttur foreldra į vinnumarkaši.
Foreldrar, sbr. 1. mgr. 1. gr., eiga sjįlfstęšan rétt til fęšingarorlofs ķ allt aš [žrjį]1) mįnuši hvort um sig vegna fęšingar, frumęttleišingar eša töku barns ķ varanlegt fóstur. Žessi réttur er ekki framseljanlegur. Auk žessa eiga foreldrar sameiginlegan rétt į [žremur]1) mįnušum til višbótar sem annaš foreldriš getur tekiš ķ heild eša foreldrar skipt meš sér. …2)
Réttur til fęšingarorlofs stofnast viš fęšingu barns. Žó er [foreldri]3) heimilt aš hefja töku fęšingarorlofs allt aš einum mįnuši fyrir įętlašan fęšingardag sem stašfestur skal meš lęknisvottorši. [Réttur til fęšingarorlofs vegna fęšingar fellur nišur er barniš nęr [24 mįnaša aldri].4)]2)
[Móšir]5) skal vera ķ fęšingarorlofi aš minnsta kosti fyrstu tvęr vikurnar eftir fęšingu barns.
[Žrįtt fyrir 1. mgr. skal foreldri, sbr. 1. mgr. 1. gr., öšlast rétt til fęšingarorlofs ķ allt aš [nķu]1) mįnuši hafi hitt foreldriš andast į mešgöngu barns og barniš fęšist lifandi.]3) [Hiš sama gildir um einhleypa móšur sem hefur gengist undir tęknifrjóvgun eša einhleypt foreldri sem hefur ęttleitt barn eša tekiš barn ķ varanlegt fóstur.]4)
Viš ęttleišingu eša töku barns ķ varanlegt fóstur er mišaš viš žann tķma žegar barniš kemur inn į heimiliš, enda stašfesti barnaverndarnefnd eša ašrir til žess bęrir ašilar rįšstöfunina. [Ķ žeim tilvikum žegar barniš kemur inn į heimiliš og um er aš ręša reynslutķma įšur en til ęttleišingar eša varanlegs fósturs getur komiš er heimilt aš miša viš upphaf žess tķma enda stašfesti barnaverndarnefnd eša ašrir til žess bęrir ašilar rįšstöfunina.]6) Ef foreldrar žurfa aš sękja barniš til annarra landa getur fęšingarorlof hafist viš upphaf feršar, enda hafi viškomandi yfirvöld eša stofnun stašfest aš barn fįist ęttleitt. [Réttur til fęšingarorlofs vegna ęttleišingar eša varanlegs fósturs fellur nišur [24 mįnušum eftir aš barniš kom inn į heimiliš].4)]2)
Réttur foreldris til fęšingarorlofs er bundinn žvķ aš žaš fari sjįlft meš forsjį barnsins eša hafi sameiginlega forsjį įsamt hinu foreldri žess žegar taka fęšingarorlofs hefst, sbr. žó [7. mgr.]6)
Forsjįrlaust foreldri į rétt til fęšingarorlofs liggi fyrir samžykki žess foreldris sem fer meš forsjįna um aš forsjįrlausa foreldriš hafi umgengni viš barniš žann tķma sem fęšingarorlof stendur yfir.
Ef annaš foreldriš andast įšur en barn nęr [[24]4) mįnaša aldri]6) fęrist sį réttur til fęšingarorlofs sem hinn lįtni hefur ekki žegar nżtt sér yfir til eftirlifandi foreldris. [Žegar um ęttleišingu eša varanlegt fóstur er aš ręša skal miša viš [[24]4) mįnuši eftir aš barn kom inn į heimiliš].6) Viš tilfęrsluna veršur réttur hins lįtna foreldris aš žeim réttindum er hiš eftirlifandi foreldri hefur įunniš sér samkvęmt lögum žessum.]2)
[Foreldri sem er ófęrt vegna sjśkdóms eša afleišinga slyss eša afplįnunar refsivistar um aš annast barn sitt į fyrstu [[24]4) mįnušunum]6) eftir fęšingu žess er heimilt aš framselja rétt sinn til fęšingarorlofs sem žaš hefur ekki žegar nżtt sér til hins foreldrisins aš hluta eša öllu leyti. Hiš sama gildir žegar foreldri er ófęrt um aš annast barn sitt af sömu įstęšum į fyrstu [[24]4) mįnušunum]6) eftir aš barn kemur inn į heimili viš frumęttleišingu eša töku ķ varanlegt fóstur. Į žetta viš hvort sem foreldrar fara sameiginlega meš forsjį barnsins eša ekki. Heimilt er aš veita undanžįgu frį samžykki foreldris um framsal réttinda žegar foreldri er ófęrt um aš veita samžykki sitt vegna sjśkdóms eša afleišinga slyss og skal žį Vinnumįlastofnun meta hvort skilyršum um framsal réttindanna sé fullnęgt. Įstand foreldris vegna sjśkdóms eša afleišinga slyss sem leišir til žess aš foreldriš er ófęrt um aš annast barniš į fyrrgreindu tķmabili eša veita samžykki sitt um framsal réttinda sinna skal stašfest meš lęknisvottorši žess sérfręšilęknis sem annast foreldriš. Fangelsismįlayfirvöld skulu stašfesta aš foreldriš muni afplįna refsivist į fyrrgreindu tķmabili. Viš tilfęrsluna veršur réttur žess foreldris sem framselur rétt sinn aš žeim réttindum er hitt foreldriš hefur įunniš sér samkvęmt lögum žessum.]3)
   1)L. 140/2013, 25. gr. 2)L. 90/2004, 2. gr. 3)L. 74/2008, 5. gr. 4)L. 143/2012, 1. gr. 5)L. 65/2006, 33. gr. 6)L. 136/2011, 1. gr.
9. gr. Tilkynning um fęšingarorlof.
Žegar starfsmašur hyggst nżta sér rétt til fęšingarorlofs skal hann tilkynna žaš vinnuveitanda eins fljótt og kostur er og ķ sķšasta lagi įtta vikum fyrir fyrirhugašan fęšingardag barns. Vilji [foreldri]1) breyta įšur tilkynntum upphafsdegi fęšingarorlofs, sbr. 2. mgr. 8. gr., ber [žvķ]1) aš tilkynna žaš vinnuveitanda žremur vikum fyrir hinn nżja fyrirhugaša upphafsdag fęšingarorlofs.
Tilkynning um töku fęšingarorlofs skal vera skrifleg og skal žar tilgreina fyrirhugašan upphafsdag orlofsins, lengd og tilhögun. …1) Žį skal vinnuveitandi įrita tilkynninguna um móttökudagsetningu og afhenda starfsmanninum afrit hennar. Vinnuveitandi getur krafist sönnunar į aš foreldri fari meš forsjį barnsins eša aš fyrir liggi samžykki žess foreldris sem fer meš forsjįna telji hann žess žörf.
   1)L. 74/2008, 6. gr.
10. gr. Tilhögun fęšingarorlofs.
Starfsmašur skal eiga rétt į aš taka fęšingarorlof ķ einu lagi.
Meš samkomulagi viš vinnuveitanda er starfsmanni žó heimilt aš haga fęšingarorlofi į žann veg aš žaš skiptist nišur į fleiri tķmabil og/eša žaš verši tekiš samhliša minnkušu starfshlutfalli, sbr. žó 3. mgr. 8. gr. Žó mį aldrei taka fęšingarorlof skemur en [tvęr vikur]1) ķ senn. Vinnuveitandi skal leitast viš aš koma til móts viš óskir starfsmanns um tilhögun fęšingarorlofs samkvęmt žessu įkvęši.
Óski starfsmašur eftir aš haga fęšingarorlofi skv. 2. mgr. en vinnuveitandi getur ekki fallist į óskir hans skal vinnuveitandi aš höfšu samrįši viš starfsmann leggja til ašra tilhögun innan viku frį móttökudagsetningu tilkynningar, sbr. 2. mgr. 9. gr. Skal žaš gert skriflega og įstęšur tilgreindar fyrir breyttri tilhögun.
Ef samkomulag nęst ekki milli starfsmanns og vinnuveitanda um töku fęšingarorlofs starfsmanns į starfsmašur įvallt rétt į aš taka fęšingarorlof sitt ķ einu lagi frį žeim upphafsdegi sem starfsmašur įkvešur.
   1)L. 90/2004, 3. gr.
11. gr. Öryggi og heilbrigši į vinnustöšum.
Ef öryggi og heilbrigši žungašrar konu, konu sem hefur nżlega ališ barn eša konu sem er meš barn į brjósti er ķ hęttu samkvęmt sérstöku mati skal vinnuveitandi gera naušsynlegar rįšstafanir til aš tryggja öryggi konunnar meš žvķ aš breyta tķmabundiš vinnuskilyršum og/eša vinnutķma hennar. Ef žvķ veršur ekki viš komiš af tęknilegum eša öšrum gildum įstęšum skal vinnuveitandi fela konunni önnur verkefni en aš öšrum kosti veita henni leyfi frį störfum ķ svo langan tķma sem naušsynlegt er til aš vernda öryggi hennar og heilbrigši. Um framkvęmd žessa įkvęšis skal fara eftir nįnari reglum1) sem [rįšherra]2) setur.
Žęr breytingar, sem teljast naušsynlegar į vinnuskilyršum og/eša vinnutķma konu, sbr. 1. mgr., skulu ekki hafa įhrif į launakjör hennar til lękkunar eša önnur starfstengd réttindi.
Ef veita žarf žungašri konu leyfi frį störfum samkvęmt įkvęši žessu į hśn rétt į greišslum, sbr. 13. gr.
   1)Rg. 931/2000. 2)L. 162/2010, 22. gr.
12. gr. Réttur til fęšingarorlofs vegna andvanafęšingar og fósturlįts.
Foreldrar eiga sameiginlegan rétt į fęšingarorlofi ķ allt aš žrjį mįnuši [frį žeim degi er andvanafęšing į sér staš]1) eftir 22 vikna mešgöngu. Sé um aš ręša fósturlįt eftir 18 vikna mešgöngu eiga foreldrar sameiginlegan rétt į fęšingarorlofi ķ allt aš tvo mįnuši [frį žeim degi er fósturlįtiš į sér staš].1)
[Um greišslur fer skv. 13. gr.]1)
   1)L. 136/2011, 2. gr.
13. gr. Réttur foreldra til greišslna śr Fęšingarorlofssjóši.
[Foreldri, sbr. 1. mgr. 1. gr., öšlast rétt til greišslna śr Fęšingarorlofssjóši eftir aš hafa veriš samfellt ķ sex mįnuši į innlendum vinnumarkaši fyrir fęšingardag barns eša žann tķma žegar barn kemur inn į heimili viš ęttleišingu eša varanlegt fóstur, sbr. [2. og 5. mgr. 8. gr.]1) Til aš finna vinnuframlag sjįlfstętt starfandi foreldris skal mišaš viš skil į tryggingagjaldi af reiknušu endurgjaldi fyrir sama tķmabil. [Žegar foreldri hefur töku fęšingarorlofs fyrir fęšingardag barns, sbr. 2. mgr. 8. gr., 11. gr. og 4. mgr. 17. gr., skal žó miša viš žann dag er foreldriš hefur fęšingarorlof aš žvķ er žaš foreldri varšar.]1)
[Mįnašarleg greišsla Fęšingarorlofssjóšs til starfsmanns, sbr. 2. mgr. 7. gr., ķ fęšingarorlofi skal nema 80% af mešaltali heildarlauna …2) og skal miša viš tólf mįnaša samfellt tķmabil sem lżkur sex mįnušum fyrir [fęšingarmįnuš barns eša žann mįnuš]2) sem barn kemur inn į heimili viš frumęttleišingu eša töku ķ varanlegt fóstur. Til launa teljast hvers konar laun og ašrar žóknanir samkvęmt lögum um tryggingagjald sem og greišslur śr Fęšingarorlofssjóši, greišslur śr Atvinnuleysistryggingasjóši, [greišslur skv. a- og b-liš 5. gr. laga um Įbyrgšasjóš launa],2) sjśkra- og slysadagpeningar, greišslur śr sjśkrasjóšum stéttarfélaga, bętur frį tryggingafélagi vegna tķmabundins atvinnutjóns eša tekjutengdar greišslur skv. III. kafla laga um greišslur til foreldra langveikra eša alvarlega fatlašra barna, sbr. a–e-liši 2. mgr. 13. gr. a. [Žegar um er aš ręša 100% greišslur į višmišunartķmabili śr Fęšingarorlofssjóši, Atvinnuleysistryggingasjóši eša sjśkrasjóši stéttarfélags, bętur frį tryggingafélagi vegna tķmabundins atvinnutjóns eša tekjutengdar greišslur skv. III. kafla laga um greišslur til foreldra langveikra eša alvarlega fatlašra barna sem foreldri įtti rétt į skal taka miš af žeim višmišunartekjum sem žęr greišslur mišušust viš. Hafi foreldri hins vegar kosiš aš dreifa greišslum skv. 3. mįlsl. hlutfallslega į lengri tķma samhliša hlutastarfi eša leyfi, launušu eša ólaunušu, skal taka miš af žeim višmišunartekjum sem žęr greišslur mišušust viš ķ sama hlutfalli og greišslurnar voru inntar af hendi į žvķ višmišunartķmabili sem um ręšir. Sama į viš hafi foreldri kosiš aš dreifa greišslum skv. 3. mįlsl. hlutfallslega į lengri tķma enda žótt foreldri hafi ekki veriš ķ rįšningarsambandi į sama tķma. Skal aldrei taka miš af hęrri fjįrhęš en sem nemur višmišunartekjum sem miša skal viš samkvęmt framangreindu enda žótt foreldri hafi fengiš mismuninn milli greišslna skv. 3. mįlsl. og mešaltals heildarlauna bęttan samhliša greišslunum. [Žegar greišslur skv. a- og b-liš 5. gr. laga um Įbyrgšasjóš launa koma til į višmišunartķmabili skal taka miš af žeim višmišunartekjum sem žęr greišslur mišušust viš.]2) Einungis skal miša viš mešaltal heildarlauna fyrir žį mįnuši į višmišunartķmabili sem foreldri hefur veriš į innlendum vinnumarkaši, sbr. einnig 2. mgr. 13. gr. a, įn tillits til žess hvort laun skv. 2. mįlsl. eša reiknaš endurgjald skv. 5. mgr. hafi komiš til. Aldrei skal žó miša viš fęrri mįnuši en fjóra viš śtreikning į mešaltali heildarlauna.]3)]1)
Žrįtt fyrir 2. mgr. skal mįnašarleg greišsla Fęšingarorlofssjóšs til starfsmanns ķ fęšingarorlofi aldrei nema hęrri fjįrhęš en [370.000 kr.]4)
Žegar starfsmašur uppfyllir skilyrši 1. mgr. en hefur ekki starfaš į innlendum vinnumarkaši į višmišunartķmabili skv. 2. mgr. skal hann öšlast rétt til lįgmarksgreišslna skv. [7. mgr.]3) ķ samręmi viš starfshlutfall hans.
[Mįnašarleg greišsla Fęšingarorlofssjóšs til sjįlfstętt starfandi einstaklings, sbr. 3. mgr. 7. gr., skal nema 80% af mešaltali reiknašs endurgjalds sem greitt hefur veriš tryggingagjald af …2) og skal miša viš tekjuįriš į undan fęšingarįri barns eša žvķ įri er barn kemur inn į heimili viš frumęttleišingu eša töku ķ varanlegt fóstur. Aš öšru leyti gilda įkvęši 2.–4. mgr. eins og viš getur įtt.]1)
[Mįnašarleg greišsla Fęšingarorlofssjóšs til foreldris sem er bęši starfsmašur og sjįlfstętt starfandi einstaklingur, sbr. 2. og 3. mgr. 7. gr., skal nema 80% af mešaltali heildarlauna og reiknašs endurgjalds sem greitt hefur veriš tryggingagjald af …2) Starfi viškomandi foreldri sem starfsmašur skv. 2. mgr. 7. gr. ķ 50% eša hęrra starfshlutfalli skal miša viš višmišunartķmabil skv. 2. mgr. Aš öšrum kosti skal miša viš višmišunartķmabil skv. 5. mgr. Aš öšru leyti gilda įkvęši 2.–5. mgr. eins og viš getur įtt.]3)
Greišsla ķ fęšingarorlofi til foreldris ķ 25–49% starfi ķ hverjum mįnuši skal žó aldrei vera lęgri en sem nemur [97.786 kr.]4) į mįnuši og greišsla til foreldris ķ 50–100% starfi ķ hverjum mįnuši skal aldrei vera lęgri en sem nemur [135.525 kr.]4) į mįnuši.
Fjįrhęš hįmarksgreišslu skv. 3. mgr. og lįgmarksgreišslu skv. [7. mgr.]3) kemur til endurskošunar viš afgreišslu fjįrlaga įr hvert meš tilliti til žróunar launa, veršlags og efnahagsmįla. Žó er [rįšherra]5) heimilt, aš fengnu samžykki rķkisstjórnar, aš breyta greišslufjįrhęšinni til hękkunar ef verulegar breytingar verša į launažróun og žjóšhagsforsendum frį afgreišslu fjįrlaga. Žegar įšurgreind skilyrši leiša til hękkunar į fjįrhęš hįmarks- eša lįgmarksgreišslna skal [rįšherra]5) breyta fjįrhęšinni ķ reglugerš.6)
Greišslur ķ fęšingarorlofi skulu inntar af hendi eftir į, fyrir undanfarandi mįnuš eša hluta śr mįnuši, fyrsta virkan dag hvers mįnašar.
Réttur foreldris til greišslna ķ fęšingarorlofi er bundinn žvķ aš foreldri uppfylli skilyrši um rétt til fęšingarorlofs skv. 8. gr. Greišslur frį vinnuveitanda til foreldris ķ fęšingarorlofi sem eru hęrri en nemur mismun greišslna śr Fęšingarorlofssjóši og mešaltals heildarlauna foreldris skv. 2. eša 5. mgr. skulu koma til frįdrįttar greišslum śr Fęšingarorlofssjóši. [Eingöngu skulu greišslur frį vinnuveitanda sem ętlašar eru fyrir žaš tķmabil sem foreldri er ķ fęšingarorlofi koma til frįdrįttar greišslum śr Fęšingarorlofssjóši.]1) Žó er heimilt aš taka tillit til kjarasamningsbundinna launahękkana, annarra kjarasamningsbundinna greišslna og launabreytinga sem rekja mį til breytinga į störfum foreldris.
Foreldri į innlendum vinnumarkaši sem į rétt til fęšingarorlofs skv. 8. gr. en uppfyllir ekki skilyrši 1. mgr. į rétt į fęšingarstyrk skv. 18. gr., sbr. žó [12. mgr. 19. gr.]1) Greišslur frį vinnuveitanda til foreldris ķ fęšingarorlofi sem eru hęrri en nemur mismun fjįrhęšar fęšingarstyrks og mešaltals heildarlauna foreldris skulu koma til frįdrįttar styrknum. Viš śtreikning į mešaltali heildarlauna samkvęmt žessari mįlsgrein skal miša viš tvo mįnuši fyrir [fęšingarmįnuš barns eša žann mįnuš]2) žegar barn kemur inn į heimili viš ęttleišingu eša varanlegt fóstur.
[Žegar foreldri hefur starfaš į innlendum vinnumarkaši a.m.k. sķšasta mįnušinn į įvinnslutķmabili skv. 1. mgr. skal Vinnumįlastofnun, aš žvķ marki sem naušsynlegt er, taka tillit til starfstķmabila žess sem starfsmanns eša sjįlfstętt starfandi einstaklings ķ öšru ašildarrķki aš samningnum um Evrópska efnahagssvęšiš, Noršurlandasamningnum um almannatryggingar, stofnsamningi Frķverslunarsamtaka Evrópu eša samningi milli rķkisstjórnar Ķslands annars vegar og rķkisstjórnar Danmerkur og heimastjórnar Fęreyja hins vegar į įvinnslutķmabilinu enda hafi störf foreldris veitt foreldrinu rétt samkvęmt lögum žess rķkis um fęšingarorlof. [Hafi foreldri hins vegar starfaš į innlendum vinnumarkaši skemur en sķšasta mįnušinn į įvinnslutķmabili skv. 1. mgr. skal Vinnumįlastofnun meta hvort viškomandi foreldri teljist hafa starfaš į innlendum vinnumarkaši ķ skilningi laganna žannig aš taka skuli, aš žvķ marki sem naušsynlegt er, tillit til starfstķmabila foreldris sem starfsmanns eša sjįlfstętt starfandi einstaklings ķ öšru ašildarrķki aš samningnum um Evrópska efnahagssvęšiš, Noršurlandasamningnum um almannatryggingar, stofnsamningi Frķverslunarsamtaka Evrópu eša samningi milli rķkisstjórnar Ķslands annars vegar og rķkisstjórnar Danmerkur og heimastjórnar Fęreyja hins vegar į įvinnslutķmabilinu enda hafi störf foreldris veitt foreldrinu rétt samkvęmt lögum žess rķkis um fęšingarorlof.]3) Skilyrši er aš foreldri hafi hafiš störf į innlendum vinnumarkaši innan tķu virkra daga frį žvķ aš žaš hętti störfum į vinnumarkaši ķ öšru rķki innan Evrópska efnahagssvęšisins, ķ öšru Noršurlandarķki, ķ öšru EFTA-rķki eša ķ Fęreyjum. Foreldri skal lįta tilskilin vottorš um įunnin starfstķmabil og tryggingatķmabil ķ öšru rķki ķ samręmi viš įkvęši samninganna fylgja meš umsókn um greišslur śr Fęšingarorlofssjóši skv. 15. gr.
[Rįšherra]5) er heimilt aš kveša ķ reglugerš6) nįnar į um greišslur śr Fęšingarorlofssjóši, svo sem um mat į starfshlutfalli sjįlfstętt starfandi einstaklinga, rétt žeirra sem gegna störfum į innlendum vinnumarkaši sem eru undanskilin greišslu tryggingagjalds lögum samkvęmt, rétt žeirra sem hafa starfaš ķ öšrum ašildarrķkjum aš samningnum um Evrópska efnahagssvęšiš, sbr. einnig geršir sem felldar hafa veriš undir VI. višauka samningsins, ašildarrķkjum aš Noršurlandasamningnum um almannatryggingar, stofnsamningi Frķverslunarsamtaka Evrópu eša samningi milli rķkisstjórnar Ķslands annars vegar og rķkisstjórnar Danmerkur og heimastjórnar Fęreyja hins vegar og hvaša greišslna frį vinnuveitendum heimilt sé aš taka tillit til viš śtreikninga skv. [10. mgr.]3)]1)]7)
   1)L. 74/2008, 8. gr. 2)L. 143/2012, 2. gr. 3)L. 136/2011, 3. gr. 4)L. 140/2013, 26. gr. 5)L. 162/2010, 22. gr. 6)Rg. 1218/2008, sbr. 632/2009, 573/2011 og 1207/2012. 7)L. 90/2004, 4. gr.
[13. gr. a. Žįtttaka į vinnumarkaši.
[Žįtttaka į innlendum vinnumarkaši ķ skilningi IV. kafla felur ķ sér aš starfa sem starfsmašur, sbr. 2. mgr. 7. gr., eša sjįlfstętt starfandi einstaklingur, sbr. 3. mgr. 7. gr. Fullt starf starfsmanns mišast viš 172 vinnustundir į mįnuši, en žó skal jafnan tekiš tillit til fjölda vinnustunda sem samkvęmt kjarasamningi teljast fullt starf. Fullt starf sjįlfstętt starfandi einstaklings mišast viš aš viškomandi hafi greitt mįnašarlega stašgreišsluskatt af reiknušu endurgjaldi er nemur aš lįgmarki višmišunarfjįrhęš rķkisskattstjóra ķ viškomandi starfsgrein.]1)
Til žįtttöku į [innlendum]1) vinnumarkaši telst enn fremur:
   a. orlof eša leyfi samkvęmt lögum, kjarasamningi eša rįšningarsamningi žótt ólaunaš sé aš hluta eša öllu leyti,
   b. sį tķmi sem foreldri fęr greiddar atvinnuleysisbętur, er į bištķma eftir slķkum bótum eša hefši įtt rétt į žeim hefši foreldriš skrįš sig įn atvinnu samkvęmt gildandi lögum um atvinnuleysistryggingar,
   c. sį tķmi sem foreldri fęr greidda sjśkra- eša slysadagpeninga, er į bištķma eftir dagpeningum eša hefši įtt rétt į žeim hefši foreldri sótt um žį til Tryggingastofnunar rķkisins samkvęmt gildandi lögum um almannatryggingar, eša fęr greišslur śr sjśkrasjóši stéttarfélags enda hafi foreldri lįtiš af launušum störfum af heilsufarsįstęšum,
   d. sį tķmi sem foreldri nżtur bóta frį tryggingafélagi sem koma ķ staš launa vegna tķmabundins atvinnutjóns af völdum slysa,
   e. sį tķmi er foreldri fęr tekjutengdar greišslur skv. III. kafla laga um greišslur til foreldra langveikra eša alvarlega fatlašra barna eša hefši įtt rétt į slķkum greišslum hefši foreldri sótt um žęr til Tryggingastofnunar rķkisins.
Vinnumįlastofnun metur į grundvelli laga um atvinnuleysistryggingar hvort foreldri hefši įtt rétt į atvinnuleysisbótum hefši žaš skrįš sig įn atvinnu į žeim tķma sem um er aš ręša, sbr. b-liš 2. mgr.
Tryggingastofnun rķkisins metur į grundvelli laga um almannatryggingar hvort foreldri hefši įtt rétt į sjśkra- eša slysadagpeningum hefši žaš sótt um žį fyrir žann tķma sem um er aš ręša, sbr. c-liš 2. mgr.
Tryggingastofnun rķkisins metur į grundvelli laga um greišslur til foreldra langveikra eša alvarlega fatlašra barna hvort foreldri hefši įtt rétt į tekjutengdum greišslum skv. III. kafla laganna hefši žaš sótt um slķkar greišslur [fyrir žann tķma sem um er aš ręša, sbr. e-liš 2. mgr.]1)]2)
   1)L. 136/2011, 4. gr. 2)L. 74/2008, 9. gr.
14. gr. Uppsöfnun og vernd réttinda.
Mešan į fęšingarorlofi stendur greišir foreldri aš lįgmarki 4% af fęšingarorlofsgreišslu ķ lķfeyrissjóš og Fęšingarorlofssjóšur aš lįgmarki [8%].1) Foreldri er aš auki heimilt aš greiša ķ séreignarsjóš …2)
Fęšingarorlof reiknast til starfstķma viš mat į starfstengdum réttindum, svo sem rétti til orlofstöku og lengingar orlofs samkvęmt kjarasamningum, starfsaldurshękkana, veikindaréttar, uppsagnarfrests og réttar til atvinnuleysisbóta.
Įkvęši 1. og 2. mgr. skulu jafnframt gilda um leyfi sem veitt er žungašri konu skv. 11. gr.
   1)L. 167/2006, 13. gr. 2)L. 74/2008, 10. gr.
15. gr. Umsókn til [Vinnumįlastofnunar].1)
Foreldri, sbr. 1. mgr. 1. gr., skal sękja um greišslu ķ fęšingarorlofi til [Vinnumįlastofnunar]1) sex vikum fyrir įętlašan fęšingardag barns. [Vilji foreldri hefja fęšingarorlof fyrir įętlašan fęšingardag, sbr. 2. mgr. 8. gr., ber žvķ aš tilkynna žaš Vinnumįlastofnun žremur vikum fyrir fyrirhugašan upphafsdag fęšingarorlofs.]2)
[Umsóknin skal vera skrifleg į žar til geršu eyšublaši og skal fylgja henni afrit af tilkynningum um fęšingarorlof skv. 9. gr. sem foreldrar hafa fengiš samžykktar hjį vinnuveitendum sķnum žar sem fram kemur fyrirhugašur upphafsdagur, lengd og tilhögun fęšingarorlofs hvors foreldris fyrir sig. Žegar foreldri er sjįlfstętt starfandi einstaklingur skal žaš tekiš fram ķ umsókninni og tilgreint um fyrirhugašan upphafsdag, lengd og tilhögun fęšingarorlofs. Umsóknin skal undirrituš af foreldrum, enda fari žeir bįšir meš forsjį barnsins. Skal forsjįrlaust foreldri undirrita umsókn uppfylli žaš skilyrši 7. mgr. 8. gr. Gildir hiš sama žótt annaš foreldriš sé utan vinnumarkašar eša ķ nįmi, sbr. 2. mgr. 1. gr., en skal žess getiš ķ umsókn sé jafnframt sótt um fęšingarstyrk fyrir žaš foreldri skv. VI. kafla.]2)
[Śtreikningur į greišslum til foreldris ķ fęšingarorlofi skal byggjast į upplżsingum sem [Vinnumįlastofnun]1) aflar um tekjur foreldra śr skattframtölum, stašgreišsluskrį og tryggingagjaldsskrį skattyfirvalda. [Vinnumįlastofnun]1) skal leita stašfestingar hjį skattyfirvöldum į žvķ aš upplżsingar śr stašgreišsluskrį og tryggingagjaldsskrį hafi veriš ķ samręmi viš įlagningu skattyfirvalda [vegna višmišunartķmabila]2) skv. [2., 5. og 6. mgr.]3) 13. gr. [Samžykki umsękjanda žarf fyrir öflun gagnanna.]2)
Skattyfirvöld skulu lįta [Vinnumįlastofnun]1) ķ té upplżsingar sem naušsynlegar eru viš framkvęmd laga žessara.
[Žegar foreldri getur ekki tekiš fęšingarorlof į žeim tķma er žaš tilkynnti Vinnumįlastofnun um skv. 2. mgr. vegna ófyrirsjįanlegra įstęšna ber foreldri aš tilkynna Vinnumįlastofnun skriflega um breytinguna į žar til geršu eyšublaši. Vinnuveitandi foreldris skal stašfesta samžykki sitt um breytingu į tilhögun fęšingarorlofs foreldris meš undirritun sinni.]2)]4)
Rįšherra er heimilt aš kveša ķ reglugerš5) nįnar į um framkvęmd žessa įkvęšis.
   1)L. 155/2006, 3. gr. 2)L. 74/2008, 11. gr. 3)L. 136/2011, 5. gr. 4)L. 90/2004, 5. gr. 5)Rg. 1218/2008.
[15. gr. a. Leišrétting į greišslum śr Fęšingarorlofssjóši.
Hafi breytingar oršiš į tekjuskattsįlagningu foreldris vegna tekna sem greišslur śr Fęšingarorlofssjóši eru byggšar į, sbr. 3. mgr. 15. gr., skal [Vinnumįlastofnun]1) leišrétta greišslur śr Fęšingarorlofssjóši til samręmis viš įlagningu skattyfirvalda.
Hafi foreldri fengiš hęrri greišslur śr Fęšingarorlofssjóši en žvķ bar samkvęmt įlagningu skattyfirvalda eša af öšrum įstęšum ber foreldri aš endurgreiša žį fjįrhęš sem ofgreidd var aš višbęttu 15% įlagi. Fella skal nišur įlagiš samkvęmt žessari mįlsgrein fęri foreldri rök fyrir žvķ aš žvķ verši eigi kennt um žį annmarka er leiddu til įkvöršunar [Vinnumįlastofnunar].1)
Heimilt er aš skuldajafna ofgreiddum greišslum śr Fęšingarorlofssjóši į móti inneign foreldris vegna ofgreiddra skatta, barnabóta og vaxtabóta samkvęmt lögum nr. 90/2003, um tekjuskatt …2) [Rįšherra er fer meš tekjuöflun rķkisins]3) skal setja ķ reglugerš4) nįnari reglur um skuldajöfnun og forgangsröš.
Um innheimtu ofgreidds fjįr śr Fęšingarorlofssjóši fer skv. 111. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt …2) [Rįšherra]5) getur žó fališ sérstökum innheimtuašila aš annast innheimtu.
Hafi foreldri fengiš lęgri greišslur śr Fęšingarorlofssjóši en žvķ bar samkvęmt įlagningu skattyfirvalda ber [Vinnumįlastofnun]1) aš greiša žį fjįrhęš sem vangreidd var til foreldris įsamt vöxtum fyrir žaš tķmabil sem féš var ķ vörslu Fęšingarorlofssjóšs. Skulu vextir žessir vera jafnhįir vöxtum sem Sešlabanki Ķslands įkvešur og birtir į hverjum tķma skv. 1. mgr. 8. gr. laga nr. 38/2001, um vexti og verštryggingu. Sama į viš žegar nišurstaša śrskuršarnefndar fęšingar- og foreldraorlofsmįla leišir til žess aš foreldri hafi įtt rétt į greišslum śr Fęšingarorlofssjóši en hafi įšur veriš synjaš um greišslur eša reiknašar lęgri greišslur. Žegar greišslur śr Fęšingarorlofssjóši eru vangreiddar vegna skorts į upplżsingum falla vextir nišur.
[Įkvaršanir Vinnumįlastofnunar um endurkröfu ofgreiddra greišslna śr Fęšingarorlofssjóši skv. 2. mgr. eru ašfararhęfar.]6)]7)
   1)L. 155/2006, 4. gr. 2)L. 129/2004, 139. gr. 3)L. 126/2011, 310. gr. 4)Rg. 990/2001, sbr. 347/2006. Rg. 555/2004, sbr. 346/2006. Rg. 1218/2008. 5)L. 162/2010, 22. gr. 6)L. 134/2009, 30. gr. 7)L. 90/2004, 6. gr.
[15. gr. b. Eftirlit.
[Vinnumįlastofnun skal annast eftirlit meš framkvęmd laganna. [Rįšherra]1) er žó heimilt aš įkveša annaš fyrirkomulag ķ reglugerš.]2)
[Skattyfirvöld skulu lįta Vinnumįlastofnun ķ té upplżsingar sem naušsynlegar eru eftirliti meš framkvęmd laganna enda hafi umsękjandi veriš upplżstur um žaš.]2)
[Rįšherra]1) setur nįnari reglur ķ reglugerš3) um framkvęmd eftirlitsins.]4)
   1)L. 162/2010, 22. gr. 2)L. 74/2008, 13. gr. 3)Rg. 1218/2008. 4)L. 90/2004, 6. gr.

V. kafli. Undanžįgutilvik.
16. gr. Fjölburafęšingar.
Foreldrar eiga sameiginlegan rétt į lengingu fęšingarorlofs um žrjį mįnuši fyrir hvert barn umfram eitt [sem fęšist į lķfi].1)
[Foreldrar sem ęttleiša eša taka ķ varanlegt fóstur fleiri börn en eitt į sama tķma eiga sameiginlegan rétt į lengingu fęšingarorlofs um žrjį mįnuši fyrir hvert barn umfram eitt.
Um greišslur fer skv. 13. gr.]1)
   1)L. 90/2004, 7. gr.
17. gr. Veikindi barns eša móšur.
[Heimilt er aš framlengja sameiginlegan rétt foreldra til fęšingarorlofs um allt aš sjö mįnuši ef um er aš ręša alvarlegan sjśkleika barns eša alvarlega fötlun sem krefst nįnari umönnunar foreldris. Rökstyšja skal žörf fyrir lengingu į fęšingarorlofi meš vottorši sérfręšilęknis. Vinnumįlastofnun skal meta hvort lenging fęšingarorlofs sé naušsynleg og er stofnuninni heimilt aš óska eftir umsögn frį öšrum sérfręšilękni viš matiš.]1)
1)
Heimilt er aš framlengja fęšingarorlof móšur um allt aš tvo mįnuši vegna alvarlegra veikinda hennar ķ tengslum viš fęšingu [enda hafi hśn ķ fęšingarorlofi sķnu veriš ófęr um aš annast barn sitt vegna veikindanna aš mati sérfręšilęknis].2)
Sé žungašri konu naušsynlegt af heilsufarsįstęšum [aš mati sérfręšilęknis aš leggja nišur launuš störf eša hętta žįtttöku į vinnumarkaši skv. b-liš 2. mgr. 13. gr. a]2) meira en mįnuši fyrir įętlašan fęšingardag barns skal hśn eiga rétt į greišslum ķ fęšingarorlofi žann tķma en žó aldrei lengur en tvo mįnuši. Beri fęšingu aš fyrir įętlašan fęšingardag barns fellur heimild til lengingar samkvęmt žessu įkvęši nišur frį žeim tķma. Rįšherra skal setja ķ reglugerš3) nįnari skilyrši um framkvęmd žessa įkvęšis.
Rökstyšja skal žörf fyrir lengingu į fęšingarorlofi skv. 1.–4. mgr. meš vottorši [sérfręšilęknis].4) [Vinnumįlastofnun er heimilt aš óska eftir umsögn frį öšrum [sérfręšilękni]4) um hvort lenging fęšingarorlofs sé naušsynleg samkvęmt įkvęši žessu. Synjun Vinnumįlastofnunar um lengingu fęšingarorlofs er heimilt aš kęra til śrskuršarnefndar fęšingar- og foreldraorlofsmįla, sbr. 5. gr.]5)
Umsókn um lengingu fęšingarorlofs skv. 4. mgr. skal fylgja stašfesting vinnuveitanda [og/eša Vinnumįlastofnunar eftir žvķ sem viš į].2) Ķ žeirri stašfestingu skal koma fram hvenęr [greišslur]2) féllu nišur.
Um greišslur fer skv. 13. gr.
   1)L. 143/2012, 3. gr. 2)L. 136/2011, 6. gr. 3)Rg. 1218/2008. 4)L. 74/2008, 14. gr. 5)L. 155/2006, 5. gr.

VI. kafli. Foreldrar utan vinnumarkašar og ķ nįmi.
18. gr. Fęšingarstyrkur til foreldris utan vinnumarkašar.
Foreldrar utan vinnumarkašar eša ķ minna en 25% starfi eiga sjįlfstęšan rétt til fęšingarstyrks ķ allt aš [žrjį]1) mįnuši hvort um sig vegna fęšingar, frumęttleišingar barns eša töku barns ķ varanlegt fóstur. Žessi réttur er ekki framseljanlegur. Auk žessa eiga foreldrar sameiginlegan rétt į fęšingarstyrk ķ [žrjį]1) mįnuši til višbótar sem annaš foreldri getur fengiš ķ heild eša foreldrar skipt honum meš sér. Réttur til fęšingarstyrks [vegna fęšingar]2) fellur nišur er barniš nęr [24 mįnaša aldri].3)
[Žrįtt fyrir 1. mgr. skal foreldri sem er utan vinnumarkašar eša ķ minna en 25% starfshlutfalli ķ hverjum mįnuši öšlast rétt til fęšingarstyrks ķ allt aš [nķu]1) mįnuši hafi hitt foreldriš andast į mešgöngu barns og barniš fęšist lifandi.]4) [Hiš sama gildir um einhleypa móšur sem hefur gengist undir tęknifrjóvgun eša einhleypt foreldri sem hefur ęttleitt barn eša tekiš barn ķ varanlegt fóstur.]3)
[Fęšingarstyrkur skal vera [59.137 kr.]1) į mįnuši. Foreldri skal eiga lögheimili hér į landi viš fęšingu barns, ęttleišingu eša varanlegt fóstur og hafa įtt lögheimili hér į landi sķšustu 12 mįnuši fyrir žann tķma.
[Hafi foreldri haft lögheimili hér į landi [ķ a.m.k. einhvern tķma ķ sķšasta mįnuši fyrir fęšingardag barns eša žann dag er barn kemur inn į heimili vegna frumęttleišingar eša töku barns ķ varanlegt fóstur]5) skal Vinnumįlastofnun, aš žvķ marki sem naušsynlegt er, taka tillit til bśsetutķmabila foreldris ķ öšru ašildarrķki aš samningnum um Evrópska efnahagssvęšiš, Noršurlandasamningnum um almannatryggingar, stofnsamningi Frķverslunarsamtaka Evrópu eša samningi milli rķkisstjórnar Ķslands annars vegar og rķkisstjórnar Danmerkur og heimastjórnar Fęreyja hins vegar …5) žegar metiš er hvort foreldri fullnęgi lögheimilisskilyrši skv. 3. mgr. enda hafi foreldri veriš tryggt į sama tķma ķ žvķ rķki og ekki hefur lišiš meira en mįnušur frį žvķ aš tryggingatķmabili samkvęmt lögum žess rķkis var lokiš. Foreldri skal lįta tilskilin vottorš um bśsetutķmabil og tryggingatķmabil ķ öšru rķki ķ samręmi viš įkvęši samninganna fylgja meš umsókn um greišslur …5) skv. 23. gr.]4)
Fjįrhęš fęšingarstyrks kemur til endurskošunar viš afgreišslu fjįrlaga įr hvert meš tilliti til žróunar launa, veršlags og efnahagsmįla. Žó er [rįšherra]6) heimilt, aš fengnu samžykki rķkisstjórnar, aš breyta styrkfjįrhęšinni til hękkunar ef verulegar breytingar verša į launažróun og žjóšhagsforsendum frį afgreišslu fjįrlaga. Žegar įšurgreind skilyrši leiša til hękkunar į fjįrhęš fęšingarstyrks skal [rįšherra]6) breyta fjįrhęšinni ķ reglugerš.7)]2)
Vegna ęttleišingar eša töku barns ķ varanlegt fóstur skal greišsla fęšingarstyrks til foreldra mišast viš žann tķma žegar barniš kemur inn į heimiliš, enda stašfesti barnaverndarnefnd eša ašrir til žess bęrir ašilar rįšstöfunina. [Ķ žeim tilvikum žegar barniš kemur inn į heimiliš og um er aš ręša reynslutķma įšur en til ęttleišingar eša varanlegs fósturs getur komiš er heimilt aš miša viš upphaf žess tķma enda stašfesti barnaverndarnefnd eša ašrir til žess bęrir ašilar rįšstöfunina.]5) Ef foreldrar žurfa aš sękja barniš til annarra landa getur greišsla fęšingarstyrks til foreldra mišast viš upphaf feršar, enda hafi viškomandi yfirvöld eša stofnun stašfest aš barn fįist ęttleitt. [Réttur til fęšingarstyrks vegna ęttleišingar eša varanlegs fósturs fellur nišur [24 mįnušum]3) eftir aš barniš kom inn į heimiliš.]2)
Réttur foreldris til fęšingarstyrks er bundinn žvķ aš žaš fari sjįlft meš forsjį barnsins eša hafi sameiginlega forsjį įsamt hinu foreldri žess žegar greišsla fęšingarstyrks hefst, [sbr. žó 8. mgr.]4)
[Forsjįrlaust foreldri į rétt til fęšingarstyrks liggi fyrir samžykki žess foreldris sem fer meš forsjįna um aš forsjįrlausa foreldriš hafi umgengni viš barniš žann tķma sem greišsla fęšingarstyrks stendur yfir.]4)
Greišslur fęšingarstyrks til foreldris skulu inntar af hendi eftir į, fyrir undanfarandi mįnuš, fyrsta virkan dag hvers mįnašar.
Ef annaš foreldriš notar hluta af sameiginlegum rétti foreldra til fęšingarorlofs og nżtur greišslna śr Fęšingarorlofssjóši skv. 13. gr. styttist greišslutķmabil fęšingarstyrks sem žvķ nemur.
[Ef annaš foreldriš andast įšur en barn nęr 18 mįnaša aldri fęrist sį réttur til fęšingarstyrks sem hinn lįtni hefur ekki žegar nżtt sér yfir til eftirlifandi foreldris. Žegar um ęttleišingu eša varanlegt fóstur er aš ręša skal miša viš tķmamark [6. mgr.]4) um brottfall réttinda. Viš tilfęrsluna veršur réttur hins lįtna foreldris aš žeim réttindum er hiš eftirlifandi foreldri hefur įunniš sér samkvęmt lögum žessum.]2)
[Foreldri sem er ófęrt vegna sjśkdóms eša afleišinga slyss eša afplįnunar refsivistar um aš annast barn sitt į fyrstu 18 mįnušunum eftir fęšingu žess er heimilt aš framselja rétt sinn til fęšingarstyrks sem žaš hefur ekki žegar nżtt sér til hins foreldrisins aš hluta eša öllu leyti. Hiš sama gildir žegar foreldri er ófęrt um aš annast barn sitt af sömu įstęšum į fyrstu 18 mįnušunum eftir aš barn kemur inn į heimili viš frumęttleišingu eša töku ķ varanlegt fóstur. Į žetta viš hvort sem foreldrar fara sameiginlega meš forsjį barnsins eša ekki. Heimilt er aš veita undanžįgu frį samžykki foreldris um framsal réttinda žegar foreldri er ófęrt um aš veita samžykki sitt vegna sjśkdóms eša afleišinga slyss og skal žį Vinnumįlastofnun meta hvort skilyršum um framsal réttindanna sé fullnęgt. Įstand foreldris vegna sjśkdóms eša afleišinga slyss sem leišir til žess aš foreldriš er ófęrt um aš annast barniš į fyrrgreindu tķmabili eša veita samžykki sitt um framsal réttinda sinna skal stašfest meš lęknisvottorši žess sérfręšilęknis sem annast foreldriš. Fangelsismįlayfirvöld skulu stašfesta aš foreldriš muni afplįna refsivist į fyrrgreindu tķmabili. Viš tilfęrsluna veršur réttur žess foreldris sem framselur rétt sinn aš žeim réttindum er hitt foreldriš hefur įunniš sér samkvęmt lögum žessum.
Rįšherra er heimilt aš kveša ķ reglugerš nįnar į um framkvęmd žessa įkvęšis.]4)
   1)L. 140/2013, 27. gr. 2)L. 90/2004, 8. gr. 3)L. 143/2012, 4. gr. 4)L. 74/2008, 15. gr. 5)L. 136/2011, 7. gr. 6)L. 162/2010, 22. gr. 7)Rg. 1218/2008, sbr. 573/2011 og 1207/2012.
19. gr. Fęšingarstyrkur til foreldra ķ fullu nįmi.
[Foreldrar sem hafa veriš ķ fullu nįmi ķ a.m.k. sex mįnuši į sķšustu tólf mįnušum fyrir fęšingu barns, frumęttleišingu eša töku barns ķ varanlegt fóstur [og stašist kröfur um nįmsframvindu į žeim tķma]1) eiga sjįlfstęšan rétt til fęšingarstyrks ķ allt aš [žrjį]2) mįnuši hvort um sig vegna fęšingar, frumęttleišingar eša töku barns ķ varanlegt fóstur. Žessi réttur er ekki framseljanlegur. Auk žess eiga foreldrar sameiginlegan rétt į fęšingarstyrk ķ [žrjį]2) mįnuši til višbótar sem annaš foreldriš getur tekiš ķ heild eša foreldrar skipt meš sér. Foreldri skal leggja fram stašfestingu frį viškomandi skóla um aš žaš hafi veriš skrįš ķ fullt nįm [og hafi stašist kröfur um nįmsframvindu į žeim tķma].1) Heimilt er aš taka tillit til įstundunar nįms ķ staš nįmsįrangurs į žeirri skólaönn sem barn fęšist. Réttur til fęšingarstyrks vegna fęšingar fellur nišur er barniš nęr [24]3) mįnaša aldri.]4)
[Žrįtt fyrir 1. mgr. skal foreldri sem hefur veriš ķ fullu nįmi ķ a.m.k. sex mįnuši į sķšustu tólf mįnušum fyrir fęšingu barns, frumęttleišingu eša töku barns ķ varanlegt fóstur [og stašist kröfur um nįmsframvindu į žeim tķma]1) öšlast rétt til fęšingarstyrks ķ [allt aš nķu]2) mįnuši hafi hitt foreldriš andast į mešgöngu barns og barniš fęšist lifandi.]4) [Hiš sama gildir um einhleypa móšur sem hefur gengist undir tęknifrjóvgun eša einhleypt foreldri sem hefur ęttleitt barn eša tekiš barn ķ varanlegt fóstur.]3)
[Fęšingarstyrkur til foreldris ķ fullu nįmi skal vera [135.525 kr.]2) į mįnuši. Aš jafnaši skal foreldri eiga lögheimili hér į landi viš fęšingu barns, ęttleišingu eša varanlegt fóstur og hafa įtt lögheimili hér į landi sķšustu 12 mįnuši fyrir žann tķma. Heimilt er žó aš veita undanžįgu frį lögheimilisskilyrši hafi foreldri flutt lögheimili sitt tķmabundiš vegna nįms erlendis enda hafi foreldri įtt lögheimili hér į landi samfellt ķ a.m.k. fimm įr fyrir flutning. [Hiš sama gildir žegar foreldri hefur flutt lögheimili sitt tķmabundiš og stundar fjarnįm viš ķslenskan skóla į žeim tķma enda hafi foreldri įtt lögheimili hér į landi samfellt ķ a.m.k. fimm įr fyrir flutning og fullnęgir öšrum skilyršum um fęšingarstyrk til foreldra ķ fullu nįmi.]4) Njóti foreldri greišslu vegna sömu fęšingar, ęttleišingar eša varanlegs fósturs ķ bśsetulandinu kemur hśn til frįdrįttar fęšingarstyrknum, sbr. [5. mgr.]1) 33. gr.
[Hafi foreldri haft lögheimili hér į landi [ķ a.m.k. einhvern tķma ķ sķšasta mįnuši fyrir fęšingardag barns eša žann dag sem barn kemur inn į heimili vegna frumęttleišingar eša töku barns ķ varanlegt fóstur]1) skal Vinnumįlastofnun, aš žvķ marki sem naušsynlegt er, taka tillit til bśsetutķmabila foreldris ķ öšru ašildarrķki aš samningnum um Evrópska efnahagssvęšiš, Noršurlandasamningnum um almannatryggingar, stofnsamningi Frķverslunarsamtaka Evrópu eša samningi milli rķkisstjórnar Ķslands annars vegar og rķkisstjórnar Danmerkur og heimastjórnar Fęreyja hins vegar …1) žegar metiš er hvort foreldri fullnęgi lögheimilisskilyrši skv. 3. mgr. enda hafi foreldri veriš tryggt į sama tķma ķ žvķ rķki og ekki hefur lišiš meira en mįnušur frį žvķ aš tryggingatķmabili samkvęmt lögum žess rķkis var lokiš. Foreldri skal lįta tilskilin vottorš um bśsetutķmabil og tryggingatķmabil ķ öšru rķki ķ samręmi viš įkvęši samninganna fylgja meš umsókn um greišslur …1) skv. 23. gr.]4)
Fjįrhęš fęšingarstyrks kemur til endurskošunar viš afgreišslu fjįrlaga įr hvert meš tilliti til žróunar launa, veršlags og efnahagsmįla. Žó er [rįšherra]5) heimilt, aš fengnu samžykki rķkisstjórnar, aš breyta styrkfjįrhęšinni til hękkunar ef verulegar breytingar verša į launažróun og žjóšhagsforsendum frį afgreišslu fjįrlaga. Žegar įšurgreind skilyrši leiša til hękkunar į fjįrhęš fęšingarstyrks skal [rįšherra]5) breyta fjįrhęšinni ķ reglugerš.6)]7)
Vegna ęttleišingar eša töku barns ķ varanlegt fóstur skal greišsla fęšingarstyrks til foreldra mišast viš žann tķma žegar barniš kemur inn į heimiliš, enda stašfesti barnaverndarnefnd eša ašrir til žess bęrir ašilar rįšstöfunina. [Ķ žeim tilvikum žegar barniš kemur inn į heimiliš og um er aš ręša reynslutķma įšur en til ęttleišingar eša varanlegs fósturs getur komiš er heimilt aš miša viš upphaf žess tķma enda stašfesti barnaverndarnefnd eša ašrir til žess bęrir ašilar rįšstöfunina.]1) Ef foreldrar žurfa aš sękja barniš til annarra landa getur greišsla fęšingarstyrks til foreldra mišast viš upphaf feršar, enda hafi viškomandi yfirvöld eša stofnun stašfest aš barn fįist ęttleitt. [Réttur til fęšingarstyrks vegna ęttleišingar eša varanlegs fósturs fellur nišur [24]3) mįnušum eftir aš barniš kom inn į heimiliš.]4)
Réttur foreldris til fęšingarstyrks er bundinn žvķ aš žaš fari sjįlft meš forsjį barnsins eša hafi sameiginlega forsjį įsamt hinu foreldri žess žegar greišsla fęšingarstyrks hefst, [sbr. žó 8. mgr.]4)
[Forsjįrlaust foreldri į rétt til fęšingarstyrks liggi fyrir samžykki žess foreldris sem fer meš forsjįna um aš forsjįrlausa foreldriš hafi umgengni viš barniš žann tķma sem greišsla fęšingarstyrks stendur yfir.]4)
Greišslur fęšingarstyrks til foreldris skulu inntar af hendi eftir į, fyrir undanfarandi mįnuš, fyrsta virkan dag hvers mįnašar.
Ef annaš foreldriš tekur hluta af sameiginlegum rétti foreldra til fęšingarorlofs og nżtur greišslna śr Fęšingarorlofssjóši skv. 13. gr. styttist greišslutķmabil fęšingarstyrks sem žvķ nemur.
[Heimilt er aš greiša foreldri fęšingarstyrk skv. 1. mgr. žrįtt fyrir aš skilyrši um [fullt]1) nįm ķ a.m.k. sex mįnuši į sķšustu 12 mįnušum fyrir fęšingu barns, ęttleišingu eša varanlegt fóstur sé ekki uppfyllt hafi foreldri veriš [samfellt]1) ķ a.m.k. sex mįnuši į innlendum vinnumarkaši fram til žess aš nįmiš hófst.
Enn fremur er heimilt aš greiša foreldri fęšingarstyrk sem nįmsmanni žegar foreldri hefur lokiš a.m.k. einnar annar nįmi skv. 1. mgr. og hefur sķšan veriš samfellt į [innlendum]1) vinnumarkaši. Skilyrši er aš nįm og starf hafi veriš samfellt ķ a.m.k. sex mįnuši.
[Heimilt er aš greiša móšur fęšingarstyrk skv. 1. mgr. žó aš hśn uppfylli ekki skilyrši um [aš hafa stašist kröfur um nįmsframvindu]1) og/eša įstundun enda hafi hśn ekki getaš stundaš nįm į mešgöngu vegna heilsufarsįstęšna. Móšir skal leggja fram vottorš sérfręšilęknis sem annast hefur hana į mešgöngu žvķ til stašfestingar įsamt stašfestingu frį skóla um aš hśn hafi veriš skrįš ķ fullt nįm. Vinnumįlastofnun er heimilt aš óska eftir umsögn frį öšrum sérfręšilękni.]4)
Ef annaš foreldriš andast įšur en barn nęr 18 mįnaša aldri fęrist sį réttur til fęšingarstyrks sem hinn lįtni hefur ekki žegar nżtt sér yfir til eftirlifandi foreldris. Žegar um ęttleišingu eša varanlegt fóstur er aš ręša skal miša viš tķmamark [6. mgr.]4) um brottfall réttinda. Viš tilfęrsluna veršur réttur hins lįtna foreldris aš žeim réttindum er hiš eftirlifandi foreldri hefur įunniš sér samkvęmt lögum žessum.
[Foreldri sem er ófęrt vegna sjśkdóms eša afleišinga slyss eša afplįnunar refsivistar um aš annast barn sitt į fyrstu 18 mįnušunum eftir fęšingu žess er heimilt aš framselja rétt sinn til fęšingarstyrks sem žaš hefur ekki žegar nżtt sér til hins foreldrisins aš hluta eša öllu leyti. Hiš sama gildir žegar foreldri er ófęrt um aš annast barn sitt af sömu įstęšum į fyrstu 18 mįnušunum eftir aš barn kemur inn į heimili viš frumęttleišingu eša töku ķ varanlegt fóstur. Į žetta viš hvort sem foreldrar fara sameiginlega meš forsjį barnsins eša ekki. Heimilt er aš veita undanžįgu frį samžykki foreldris um framsal réttinda žegar foreldri er ófęrt um aš veita samžykki sitt vegna sjśkdóms eša afleišinga slyss og skal žį Vinnumįlastofnun meta hvort skilyršum um framsal réttindanna sé fullnęgt. Įstand foreldris vegna sjśkdóms eša afleišinga slyss sem leišir til žess aš foreldriš er ófęrt um aš annast barniš į fyrrgreindu tķmabili eša veita samžykki sitt um framsal réttinda sinna skal stašfest meš lęknisvottorši žess sérfręšilęknis sem annast foreldriš. Fangelsismįlayfirvöld skulu stašfesta aš foreldriš muni afplįna refsivist į fyrrgreindu tķmabili. Viš tilfęrsluna veršur réttur žess foreldris sem framselur rétt sinn aš žeim réttindum er hitt foreldriš hefur įunniš sér samkvęmt lögum žessum.]4)
Rįšherra er heimilt aš kveša ķ reglugerš6) nįnar į um framkvęmd žessa įkvęšis.]7)
   1)L. 136/2011, 8. gr. 2)L. 140/2013, 28. gr. 3)L. 143/2012, 5. gr. 4)L. 74/2008, 16. gr. 5)L. 162/2010, 22. gr. 6)Rg. 1218/2008, sbr. 573/2011 og 1207/2012. 7)L. 90/2004, 9. gr.
20. gr. Réttur til greišslu fęšingarstyrks vegna andvanafęšingar og fósturlįts.
Foreldrar eiga sameiginlegan rétt til fęšingarstyrks ķ allt aš žrjį mįnuši [frį žeim degi er andvanafęšing į sér staš]1) eftir 22 vikna mešgöngu. Sé um aš ręša fósturlįt eftir 18 vikna mešgöngu eiga foreldrar sameiginlegan rétt til fęšingarstyrks ķ allt aš tvo mįnuši [frį žeim degi er fósturlįtiš į sér staš].1)
Ef annaš foreldriš tekur fęšingarorlof skv. 12. gr. og nżtur greišslna śr Fęšingarorlofssjóši skv. 13. gr. styttist greišslutķmabil fęšingarstyrks sem žvķ nemur.
   1)L. 136/2011, 9. gr.
21. gr. Fjölburafęšingar.
[Foreldrar eiga sameiginlegan rétt til fęšingarstyrks ķ žrjį mįnuši til višbótar fyrir hvert barn umfram eitt sem fęšist į lķfi.
Foreldrar sem ęttleiša eša taka ķ varanlegt fóstur fleiri börn en eitt į sama tķma eiga sameiginlegan rétt til fęšingarstyrks ķ žrjį mįnuši til višbótar fyrir hvert barn umfram eitt.]1)
Ef annaš foreldriš tekur fęšingarorlof skv. 16. gr. og nżtur greišslna śr Fęšingarorlofssjóši skv. 13. gr. styttist greišslutķmabil fęšingarstyrks sem žvķ nemur.
   1)L. 74/2008, 17. gr.
22. gr. Veikindi barns eša móšur.
[Heimilt er aš framlengja sameiginlegan rétt foreldra til fęšingarstyrks um allt aš sjö mįnuši ef um er aš ręša alvarlegan sjśkleika barns eša alvarlega fötlun sem krefst nįnari umönnunar foreldris. Rökstyšja skal žörf fyrir lengingu į fęšingarstyrk meš vottorši sérfręšilęknis. Vinnumįlastofnun skal meta hvort lenging fęšingarstyrks sé naušsynleg og er stofnuninni heimilt aš óska eftir umsögn frį öšrum sérfręšilękni viš matiš.]1)
Heimilt er aš framlengja rétt til fęšingarstyrks til móšur um allt aš tvo mįnuši vegna alvarlegra veikinda hennar ķ tengslum viš fęšingu [enda hafi hśn žann tķma sem fęšingarstyrkur var greiddur veriš ófęr um aš annast barn sitt vegna veikindanna aš mati sérfręšilęknis].2)
Rökstyšja skal žörf fyrir framlengingu į rétti til fęšingarstyrks skv. 1.–3. mgr.3) meš vottorši [sérfręšilęknis].4) [Vinnumįlastofnun er heimilt aš óska eftir umsögn frį öšrum [sérfręšilękni]4) um hvort lenging į rétti til fęšingarstyrks sé naušsynleg samkvęmt įkvęši žessu. Synjun Vinnumįlastofnunar um lengingu į rétti til fęšingarstyrks er heimilt aš kęra til śrskuršarnefndar fęšingar- og foreldraorlofsmįla, sbr. 5. gr.]5)
Ef annaš foreldriš tekur fęšingarorlof skv. 17. gr. og nżtur greišslna śr Fęšingarorlofssjóši skv. 13. gr. styttist greišslutķmabil fęšingarstyrks [skv. 1.–3. mgr.3)]2) sem žvķ nemur.
   1)L. 143/2012, 6. gr. 2)L. 136/2011, 10. gr. 3)Nś 1.–2. mgr. 4)L. 74/2008, 18. gr. 5)L. 155/2006, 6. gr.
23. gr. Umsókn til [Vinnumįlastofnunar].1)
Foreldri, sbr. 2. mgr. 1. gr., skal sękja um fęšingarstyrk til [Vinnumįlastofnunar]1) žremur vikum fyrir įętlašan fęšingardag barns, sbr. žó 15. gr.
Umsóknin skal vera skrifleg og skal žar tilgreina fyrirhugašan upphafsdag greišslu fęšingarstyrks til foreldris og lengd greišslutķmabils. Skal jafnframt tilgreina fyrirhugaša skiptingu [į sameiginlegum rétti til fęšingarstyrks]2) milli foreldra barns. [Umsóknin skal undirrituš af tilvonandi foreldrum, enda fari žeir bįšir meš forsjį barnsins.]3) Gildir hiš sama žótt annaš foreldriš sé į vinnumarkaši, sbr. 1. mgr. 1. gr.
Rįšherra er heimilt aš kveša ķ reglugerš4) nįnar į um tilhögun į afgreišslu [Vinnumįlastofnunar].1)
   1)L. 155/2006, 7. gr. 2)L. 136/2011, 11. gr. 3)L. 65/2006, 35. gr. 4)Rg. 1218/2008.

VII. kafli. Foreldraorlof.
24. gr. Réttur foreldra til töku foreldraorlofs.
Foreldri, sbr. 1. mgr. 1. gr., skal eiga rétt į foreldraorlofi ķ [fjóra mįnuši]1) til aš annast barn sitt.
Réttur til foreldraorlofs stofnast viš fęšingu barns. Viš ęttleišingu eša töku barns ķ varanlegt fóstur er mišaš viš žann tķma žegar barniš kemur inn į heimiliš, enda stašfesti barnaverndarnefnd eša ašrir til žess bęrir ašilar rįšstöfunina. Ef foreldri žarf aš sękja barniš til annarra landa getur foreldraorlof hafist viš upphaf feršar, enda hafi viškomandi yfirvöld eša stofnun stašfest aš barn fįist ęttleitt.
Réttur til foreldraorlofs fellur nišur er barniš nęr įtta įra aldri. [Hafi réttur til foreldraorlofs falliš nišur ónżttur aš hluta eša öllu leyti viš įtta įra aldur barns veršur sį réttur virkur aftur komi til žess aš barn greinist sķšar meš alvarlegan og langvinnan sjśkdóm eša alvarlega fötlun, en įšur en žaš veršur fullra įtjįn įra.]2)
Hvort foreldri um sig į sjįlfstęšan rétt til foreldraorlofs sem er ekki framseljanlegur.
Foreldraorlofi fylgir ekki réttur til greišslu launa śr Fęšingarorlofssjóši.
   1)L. 136/2011, 12. gr., sbr. einnig 16. gr. s.l. 2)L. 22/2006, 20. gr.
25. gr. Skipulag foreldraorlofs.
Foreldri skal eiga rétt į aš taka foreldraorlof ķ einu lagi.
Meš samkomulagi viš vinnuveitanda er starfsmanni žó heimilt aš haga foreldraorlofi meš öšrum hętti, t.d. žannig aš orlofiš skiptist nišur į fleiri tķmabil og/eša žaš verši tekiš samhliša minnkušu starfshlutfalli.
Vinnuveitandi skal leitast viš aš koma til móts viš óskir starfsmanns um tilhögun foreldraorlofs.
Starfsmanni er óheimilt nema meš sérstöku samžykki vinnuveitanda aš taka lengra foreldraorlof en [fjóra mįnuši]1) į hverju 12 mįnaša tķmabili.
   1)L. 136/2011, 12. gr., sbr. einnig 16. gr. s.l.
26. gr. Tilkynning um foreldraorlof.
Starfsmašur öšlast rétt til foreldraorlofs eftir aš hafa starfaš samfellt ķ sex mįnuši hjį sama vinnuveitanda. [Į žaš viš hvort sem starfsmašurinn hefur veriš rįšinn tķmabundiš eša ótķmabundiš.]1)
Starfsmašur sem hyggst nżta sér rétt til foreldraorlofs skal tilkynna žaš vinnuveitanda eins fljótt og kostur er og ķ sķšasta lagi sex vikum fyrir fyrirhugašan upphafsdag orlofs. Tilkynning um töku foreldraorlofs skal vera skrifleg og skal žar tilgreina fyrirhugašan upphafsdag orlofsins, lengd og tilhögun. Skal vinnuveitandi įrita tilkynninguna um móttökudagsetningu og afhenda starfsmanninum afrit hennar.
Vinnuveitandi skal skrį töku foreldraorlofs žannig aš starfsmašur geti fengiš vottorš um fjölda tekinna foreldraorlofsdaga óski hann žess.
   1)L. 136/2011, 13. gr.
27. gr. Frestun eša ašrar breytingar į tilhögunforeldraorlofs.
Geti vinnuveitandi ekki fallist į óskir starfsmanns um tilhögun foreldraorlofs skal hann aš höfšu samrįši viš starfsmann tilkynna um ašra tilhögun innan viku frį móttökudagsetningu tilkynningar, sbr. 2. mgr. 26. gr. Skal žaš gert skriflega, įstęšur tilgreindar og ef um frestun er aš ręša skal tekiš fram hve lengi frestunin varir.
Frestun er eingöngu heimil žegar fyrir hendi eru sérstakar ašstęšur ķ rekstri fyrirtękis/stofnunar sem gera slķkt naušsynlegt. Svo er t.d. ef um er aš ręša įrstķšabundin störf, ef ekki tekst aš finna hęfan stašgengil, ef umtalsveršur hluti starfsmanna sękir um foreldraorlof į sama tķma eša viškomandi starfsmašur gegnir lykilhlutverki ķ ęšstu stjórn fyrirtękis eša stofnunar.
Vinnuveitanda er aldrei heimilt aš fresta foreldraorlofi lengur en ķ sex mįnuši frį žeim tķma sem foreldraorlof įtti aš hefjast samkvęmt óskum starfsmanns nema meš samžykki hans.
Óheimilt er aš fresta foreldraorlofi sem er ķ beinu framhaldi af fęšingarorlofi eša ef barn veikist svo aš nęrvera foreldris er naušsynleg. Einnig er frestun óheimil hafi vinnuveitandi fallist į orlofstökuna eša lišinn er frestur skv. 1. mgr. įn svars frį vinnuveitanda.
Verši įkvöršun vinnuveitanda um frestun foreldraorlofs til žess aš starfsmašur nęr ekki aš ljśka foreldraorlofi įšur en barn hans nęr įtta įra aldri framlengist sį tķmi sem heimilt er aš taka foreldraorlof į til žess dags er barn nęr nķu įra aldri.
28. gr. Vernd uppsafnašra réttinda.
Žau réttindi sem starfsmašur hefur žegar įunniš sér eša er aš įvinna sér į upphafsdegi foreldraorlofs skulu haldast óbreytt til loka orlofsins. Viš lok orlofsins skulu žessi réttindi gilda, sem og breytingar sem kunna aš hafa oršiš į grundvelli laga eša kjarasamninga.

VIII. kafli. Sameiginleg įkvęši.
29. gr. Réttur til starfs.
Rįšningarsamband milli starfsmanns og vinnuveitanda helst óbreytt ķ fęšingar- og foreldraorlofi.
Starfsmašur skal eiga rétt į aš hverfa aftur aš starfi sķnu aš loknu fęšingar- eša foreldraorlofi. Sé žess ekki kostur skal hann eiga rétt į sambęrilegu starfi hjį vinnuveitanda ķ samręmi viš rįšningarsamning.
30. gr. Vernd gegn uppsögnum.
Óheimilt er aš segja starfsmanni upp störfum vegna žess aš hann hefur tilkynnt um fyrirhugaša töku fęšingar- eša foreldraorlofs skv. 9. eša 26. gr. eša er ķ fęšingar- eša foreldraorlofi nema gildar įstęšur séu fyrir hendi og skal žį skriflegur rökstušningur fylgja uppsögninni. Sama gildir um uppsagnir žungašrar konu og konu sem nżlega hefur ališ barn.
31. gr. Skašabótaskylda.
Brjóti vinnuveitandi gegn įkvęšum laga žessara varšar žaš skašabótaskyldu samkvęmt almennum reglum.
[31. gr. a. Sektir.
Brot gegn lögum žessum geta varšaš sektum sem renna ķ rķkissjóš.]1)
   1)L. 90/2004, 10. gr.
32. gr. Brottfall réttinda foreldra.
Réttur foreldra, sbr. 1. mgr. 1. gr., til fęšingar- og foreldraorlofs fellur nišur frį žeim degi er foreldri lętur frį sér barn vegna ęttleišingar, uppeldis eša fósturs. Sama gildir um rétt foreldra, sbr. 2. mgr. 1. gr., til greišslu fęšingarstyrks.
Ķ tilvikum skv. 1. mgr. skulu kynforeldrar, sbr. 1. mgr. 1. gr., eiga sameiginlegan rétt į tveggja mįnaša fęšingarorlofi eftir fęšingu barns. Žį eiga foreldrar, sbr. 2. mgr. 1. gr., sameiginlega rétt į greišslu fęšingarstyrks ķ tvo mįnuši eftir fęšingu barns.
Ef annaš foreldriš tekur hluta af sameiginlegum rétti foreldra til fęšingarorlofs skv. 2. mgr. og nżtur greišslna śr Fęšingarorlofssjóši skv. 13. gr. styttist greišslutķmabil fęšingarstyrks sem žvķ nemur.
33. gr. Ósamrżmanleg réttindi.
[Foreldri sem nżtur greišslna śr Atvinnuleysistryggingasjóši samkvęmt lögum um atvinnuleysistryggingar getur ekki į sama tķmabili nżtt sér rétt sinn til fęšingarstyrks, greišslna śr Fęšingarorlofssjóši eša foreldraorlofs samkvęmt lögum žessum.
Foreldri sem nżtur slysadagpeninga samkvęmt lögum um almannatryggingar, sjśkradagpeninga samkvęmt lögum um sjśkratryggingar eša endurhęfingarlķfeyris samkvęmt lögum um félagslega ašstoš getur ekki į sama tķmabili nżtt sér rétt sinn til fęšingarstyrks eša greišslna śr Fęšingarorlofssjóši samkvęmt lögum žessum.
Foreldri sem nżtur greišslna samkvęmt lögum um greišslur til foreldra langveikra eša alvarlega fatlašra barna getur ekki į sama tķmabili nżtt sér rétt sinn til fęšingarstyrks eša greišslna śr Fęšingarorlofssjóši samkvęmt lögum žessum.
Foreldri sem nżtur orlofslauna eša greišslna vegna starfsloka getur ekki nżtt sér rétt sinn til fęšingarstyrks eša greišslna śr Fęšingarorlofssjóši samkvęmt lögum žessum į sama tķmabili og žęr greišslur eiga viš um.]1)
Greišslur frį öšrum rķkjum vegna sömu fęšingar og fyrir sama tķmabil koma til frįdrįttar viš greišslu śr Fęšingarorlofssjóši skv. 13. gr. og greišslu fęšingarstyrks skv. 18. og 19. gr.
   1)L. 136/2011, 14. gr.
[33. gr. a. Fjįrnįm óheimilt.
Óheimilt er aš gera fjįrnįm ķ greišslum śr Fęšingarorlofssjóši eša fęšingarstyrk samkvęmt lögum žessum sem ekki hafa veriš greiddar til foreldris. Žį er jafnframt óheimilt aš taka greišslur śr Fęšingarorlofssjóši eša fęšingarstyrk til greišslu opinberra gjalda annarra en stašgreišslu opinberra gjalda.]1)
   1)L. 74/2008, 20. gr.
34. gr. Millirķkjasamningar.
Viš framkvęmd laga žessara skal tekiš tillit til millirķkjasamninga į sviši almannatrygginga og félagsmįla sem Ķsland er ašili aš.
35. gr. Reglugeršarheimild.
[Rįšherra]1) er heimilt aš setja reglugerš2) um nįnari framkvęmd laga žessara.
   1)L. 162/2010, 22. gr. 2)Rg. 1218/2008, sbr. 632/2009, 573/2011 og 1207/2012. Rg. 442/2012. Rg. 860/2012. Rg. 617/2013. Rg. 1098/2013.

IX. kafli. Gildistaka.
36. gr. Gildistaka.
Lög žessi öšlast žegar gildi. Įkvęši um fęšingarorlof koma til framkvęmda 1. janśar 2001 Įkvęši um fęšingarorlof taka til barna sem fęšast, eru ęttleidd eša tekin ķ varanlegt fóstur 1. janśar 2001 eša sķšar.
Žrįtt fyrir oršalag 8. gr. skal sjįlfstęšur réttur föšur til fęšingarorlofs vera einn mįnušur frį og meš 1. janśar 2001, tveir mįnušir frį og meš 1. janśar 2002 og žrķr mįnušir frį og meš 1. janśar 2003.
Įkvęši um foreldraorlof veita foreldrum barna sem fędd eru, ęttleidd eša tekin ķ varanlegt fóstur 1. janśar 1998 eša sķšar rétt til töku foreldraorlofs.

X. kafli. Breytingar į öšrum lögum.
37. gr.
38. gr.
[Įkvęši til brįšabirgša.1)]2)
   1)L. 140/2013, 29. gr. 2)L. 143/2012, 7. gr.