Lagasafn. Ķslensk lög 1. febrśar 2006. Śtgįfa 132a. Prenta ķ tveimur dįlkum.
Lög um alferšir
1994 nr. 80 19. maķ
Ferill mįlsins į Alžingi. Frumvarp til laga.
Tóku gildi 30. maķ 1994. EES-samningurinn: XIX. višauki tilskipun 84/450/EBE og 90/314/EBE. Breytt meš l. 62/2005 (tóku gildi 1. jślķ 2005).
I. kafli. Gildissviš og oršskżringar.
1. gr. Lög žessi gilda um samninga, sem geršir eru į milli farkaupa og feršaheildsala eša feršasmįsala, um kaup į alferšum, svo og um ašra višskiptahętti žar aš lśtandi.
2. gr. Ķ lögum žessum merkja eftirfarandi hugtök:
Alferš er fyrir fram įkvešin samsetning ekki fęrri en tveggja eftirfarandi atriša, žegar ferš er seld eša bošin til sölu į heildarverši og žegar žjónustan tekur til lengri tķma en 24 klst. eša ķ henni felst gisting:
a. flutnings,
b. gistingar,
c. annarrar žjónustu viš feršamenn sem tekur til verulegs hluta feršarinnar.
Žaš telst alferš žótt reikningar séu geršir sérstaklega fyrir hvert atriši.
Feršaheildsali er sį sem setur saman alferš og bżšur hana til sölu, hvort heldur beint eša gegnum feršasmįsala.
Feršasmįsali er sį sem bżšur til sölu alferš sem feršaheildsali hefur sett saman.
Farkaupi er einstaklingur eša lögpersóna sem:
a. gerir samning um kaup į alferš (ašalsamningsašili),
b. ašalsamningsašilinn semur um kaup į alferš fyrir,
c. fengiš hefur alferš framselda frį ašalsamningsašila eša žeim sem ašalsamningsašili samdi um kaup į alferš fyrir.
II. kafli. Gerš og efni samnings.
3. gr. Ķ bęklingum og auglżsingum um alferšir skal tilgreina verš og allar upplżsingar sem feršina snerta į greinargóšan og nįkvęman hįtt. Upplżsingar ķ bęklingi eru bindandi fyrir feršaheildsala, nema farkaupa hafi veriš tilkynnt um breytingar įšur en samningur er geršur, samkomulag hafi oršiš um breytingar eša veršbreytingar séu heimilašar skv. 7. gr.
4. gr. Samning um kaup į alferšum skal gera skriflega eša į annan hįtt sem er ótvķręšur og ašgengilegur fyrir farkaupa. Farkaupi skal fį afrit af samningnum.
Įšur en samningur um alferš er geršur veitir feršaheildsali eša smįsali farkaupa almennar upplżsingar um kröfur sem geršar eru til vegabréfa og vegabréfsįritana og frest til aš śtvega slķkt, auk upplżsinga um heilbrigšisrįšstafanir sem krafist er ķ viškomandi rķkjum. Skulu upplżsingarnar veittar skriflega eša į annan ótvķręšan hįtt.
Feršaheildsali eša smįsali skal einnig veita farkaupa nįnari upplżsingar um žau atriši sem eru naušsynleg til aš alferš sé farin. Skulu žęr veittar skriflega eša į annan ótvķręšan hįtt.
III. kafli. Afpöntun, framsal og veršbreytingar į alferš.
5. gr. Afpanti farkaupi alferš getur seljandi krafist žóknunar sem er įkvešin meš tilliti til žess hvenęr afpantaš er og hvers ešlis alferšin er. Įšur en samningur er geršur skal farkaupa tilkynnt hvaša skilmįlar gilda um afpantanir.
Farkaupi hefur rétt til aš afpanta alferš vegna strķšsašgerša, borgarastyrjaldar, lķfshęttulegra smitsjśkdóma eša annars sem hefur afgerandi įhrif į framkvęmd alferšar į įfangastaš eša nįlęgt honum žegar a.m.k. 14 dagar eša fęrri eru til brottfarar. Ķ slķkum tilvikum į farkaupi kröfu į žvķ aš fį fulla endurgreišslu aš frįdregnu stašfestingargjaldi. Žetta gildir žó ekki ef farkaupi hefši mįtt sjį fyrir um framangreinda atburši og įstand er samningur var geršur.
Įšur en samningur um alferš er geršur skal seljandi veita farkaupa upplżsingar um žaš hvaša möguleikar eru į aš gera tryggingarsamning eša tryggja sig į annan hįtt gegn fjįrhagslegu tjóni ķ žeim tilvikum aš farkaupi getur ekki tekiš žįtt ķ alferš.
6. gr. Žegar farkaupi getur ekki nżtt sér alferš getur hann framselt bókun sķna til ašila sem fullnęgir žįtttökuskilyršum. Feršaheildsali eša feršasmįsali skal fį vitneskju um žetta meš sanngjörnum fyrirvara įšur en feršin hefst.
Framseljandi alferšar og framsalshafi eru žį sameiginlega og hvor ķ sķnu lagi įbyrgir gagnvart feršaheildsala eša smįsala aš žvķ er varšar greišslu į eftirstöšvum og öllum aukakostnaši er kann aš leiša af slķku framsali.
7. gr. Verš žaš, sem sett er fram ķ samningnum, skal haldast óbreytt nema žvķ ašeins aš žar sé skżrt tekiš fram aš verš geti hękkaš eša lękkaš og nįkvęmlega sé tilgreint hvernig reiknaš skuli śt breytt verš. Einungis skal heimila breytingar į:
a. flutningskostnaši, žar meš töldum eldsneytiskostnaši,
b. įlögum, sköttum eša sérgreišslum fyrir tiltekna žjónustu, svo sem lendingargjöldum eša gjöldum fyrir aš fara um borš eša frį borši ķ höfnum og į flugvöllum,
c. gengi žvķ sem į viš um hina tilteknu alferš.
Sķšustu tuttugu daga fyrir brottfarardag mį ekki hękka verš žaš sem ķ samningi segir.
IV. kafli. Vanefndir feršaheildsala eša feršasmįsala og réttindi farkaupa.
8. gr. Geri feršaheildsali breytingar į alferš įšur en hśn hefst ber honum aš tilkynna žaš farkaupa svo fljótt sem unnt er. Sé um verulega breytingu aš ręša ber farkaupa aš tilkynna feršaheildsala eša smįsala eins fljótt og unnt er hvort hann óski eftir aš rifta samningnum eša gera višbótarsamning er tilgreini žęr breytingar sem geršar eru į upphaflega samningnum og įhrif žeirra į verš og önnur kjör.
Um leiš og farkaupa er tilkynnt um breytingar į alferš skal upplżsa hann um tilkynningarskyldu hans skv. 1. mgr., sem og um afleišingar žess aš sinna henni ekki. Eins skal upplżsa hann um žaš hvert ber aš beina slķkri tilkynningu.
9. gr. Ef farkaupi riftir samningi skv. 1. mgr. 8. gr. eša ef feršaheildsali aflżsir feršinni į farkaupi rétt į aš fį fulla endurgreišslu eša taka ķ stašinn ašra alferš sambęrilega aš gęšum eša betri ef feršaheildsali eša smįsali getur bošiš slķk skipti. Ef feršin, sem bošin er ķ stašinn, er ódżrari fęr farkaupi veršmismuninn endurgreiddan. Ef feršin er dżrari greišir farkaupi mismuninn.
10. gr. Verši farkaupi fyrir tjóni vegna verulegra breytinga į feršatilhögun eša vegna žess aš ferš hefur veriš aflżst į hann rétt į skašabótum, nema žvķ ašeins aš feršinni sé aflżst:
a. vegna žess aš fjöldi skrįšra žįtttakenda er minni en sś lįgmarkstala sem til žarf enda sé farkaupa tilkynnt um aflżsingu skriflega innan įkvešins frests sem samiš hefur veriš um fyrir fram
b. eša breytt vegna ófyrirsjįanlegra ašstęšna sem sį er ber žęr fyrir sig fęr engu um rįšiš og hefši ekki getaš komiš ķ veg fyrir afleišingar žeirra.
11. gr. Ef alferšin fullnęgir ekki įkvęšum alferšarsamnings getur farkaupi krafist žess aš rįšin sé bót į žvķ, nema žaš hafi ķ för meš sér óešlilegan kostnaš eša veruleg óžęgindi fyrir feršaheildsala eša smįsala. Ef ekki er hęgt aš bęta śr žvķ sem į vantar eša einungis meš lakari žjónustu į farkaupi rétt į veršlękkun į feršinni sem jafngildir mismuninum į žeirri žjónustu sem samiš var um og žeirri sem veitt er.
Ef verulegur hluti žeirrar žjónustu, sem samningur kvešur į um, er ekki veittur eša er verulega ófullnęgjandi getur farkaupi rift samningnum nema feršaheildsali eša feršasmįsali rįši bót į vandanum innan sanngjarnra tķmamarka farkaupa aš kostnašarlausu. Ef flutningur er žįttur alferšar og farkaupi kżs aš rifta samningi getur hann krafist žess aš vera fluttur sér aš kostnašarlausu til žess stašar žar sem alferš hófst eša į annan staš sem ašilar hafa samiš um.
Farkaupi veršur aš tilkynna žeim er hann gerši alferšarsamning viš eša fulltrśa hans, eins fljótt og kostur er, um hverja žį vanefnd er hann veršur var viš į framkvęmd samnings. Žessa skyldu veršur aš taka skżrt fram ķ samningnum.
12. gr. Feršaheildsali og feršasmįsali bera sameiginlega og hvor ķ sķnu lagi įbyrgš gagnvart farkaupa į žvķ aš stašiš sé viš framkvęmd samningsins, hvort sem hśn er ķ höndum žeirra sjįlfra eša annarra žjónustuašila.
13. gr. Verši farkaupi fyrir meišslum eša eignatjóni vegna žess aš alferš er ófullnęgjandi į hann rétt į skašabótum, nema žvķ ašeins aš vanefnd į framkvęmd samnings verši ekki rakin til vanrękslu seljanda eša annars žjónustuašila af žvķ aš vanefndirnar eru:
a. sök farkaupa,
b. sök žrišja ašila sem ekki tengist žeirri žjónustu sem samiš var um og eru ófyrirsjįanlegar eša óhjįkvęmilegar,
c. vegna óvišrįšanlegra ašstęšna (force majeure) eša atburšar sem veitandi žjónustunnar gat meš engu móti séš fyrir eša komiš ķ veg fyrir.
14. gr. Feršaheildsali eša feršasmįsali getur takmarkaš skašabętur sem honum ber aš greiša skv. 13. gr. ķ samręmi viš takmarkanir sem kvešiš er į um ķ landslögum eša alžjóšasamningum sem gilda um einstaka žętti alferšar.
V. kafli. Skyldur farkaupa.
15. gr. Farkaupa ber aš hlżša fyrirmęlum fararstjóra og starfsmanna annarra žjónustuašila viš framkvęmd alferšarsamnings.
Sé um aš ręša verulegar vanefndir farkaupa į skyldum hans samkvęmt lögum žessum og 1. mgr. getur feršaheildsali eša feršasmįsali śtilokaš hann frį frekari žįtttöku ķ viškomandi alferš eša komiš ķ veg fyrir aš hann hefji hana og krafiš hann um fullt verš fyrir feršina. Ef ferš er hafin veršur farkaupi sjįlfur aš standa straum af višbótarkostnaši sem leišir af śtilokun hans frį feršinni.
VI. kafli. Gildistaka o.fl.
16. gr. Samgöngurįšherra er heimilt aš setja nįnari reglur1) um framkvęmd žessara laga, m.a. um efni upplżsingabęklings til farkaupa, afpöntunarskilmįla og ašrar upplżsingar um alferšir og atriši sem taka žarf fram ķ samningi.
1)Rg. 156/1995.
17. gr. Eftirlit meš framkvęmd laga žessara er ķ höndum [Neytendastofu].1)
1)L. 62/2005, 13. gr.
18. gr. Brot gegn lögum žessum varša sektum nema žyngri refsing liggi viš samkvęmt öšrum lögum.
19. gr. Lög žessi öšlast žegar gildi. Lög žessi gilda ekki um alferšir sem samiš hefur veriš um fyrir gildistöku žessara laga.