Lagasafn.  Ķslensk lög 1. febrśar 2006.  Śtgįfa 132a.  Prenta ķ tveimur dįlkum.


Išnašarlög

1978 nr. 42 18. maķ

Ferill mįlsins į Alžingi.   

Tóku gildi 6. jśnķ 1978. Breytt meš l. 21/1988 (tóku gildi 31. maķ 1988), l. 19/1991 (tóku gildi 1. jślķ 1992 nema 1. og 3. mgr. 29. gr. sem tóku gildi 17. aprķl 1991), l. 23/1991 (tóku gildi 17. aprķl 1991), l. 70/1993 (tóku gildi 1. jan. 1994; EES-samningurinn: VII. višauki tilskipun 64/222/EBE, 64/224/EBE, 64/223/EBE, 68/363/EBE, 68/364/EBE, 70/522/EBE, 70/523/EBE og 86/653/EBE), l. 40/1997 (tóku gildi 29. maķ 1997; EES-samningurinn: VII. višauki tilskipun 64/427/EBE, 64/429/EBE, 68/365/EBE, 68/366/EBE og 82/489/EBE), l. 133/1999 (tóku gildi 11. jan. 2000), l. 7/2002 (tóku gildi 20. febr. 2002) og l. 76/2002 (tóku gildi 17. maķ 2002).

1. gr. Lög žessi taka til rekstrar hvers konar išnašar ķ atvinnuskyni. Til išnašar telst bęši handišnašur og verksmišjuišnašur, hvaša efni eša orka, vélar eša önnur tęki sem notuš eru og hvaša vörur eša efni sem framleidd eru. Heimilisišnašur skal undanskilinn įkvęšum laganna.
2. gr. Enginn mį reka išnaš ķ atvinnuskyni į Ķslandi eša ķ ķslenskri landhelgi, nema hann hafi til žess fengiš leyfi lögum žessum samkvęmt.
[Žrįtt fyrir įkvęši laga žessara hafa rķkisborgarar eša lögašilar ašildarrķkja aš samningnum um Evrópska efnahagssvęšiš rétt til aš starfa ķ išnaši į grundvelli skuldbindinga Ķslands um višurkenningu į starfi og starfsžjįlfun ķ išnaši ķ öšru EES-rķki [svo og rķkisborgarar eša lögašilar ašildarrķkja stofnsamnings Frķverslunarsamtaka Evrópu ķ öšru ašildarrķki stofnsamningsins].1) Rįšherra getur kvešiš nįnar į um žennan rétt ķ reglugerš.2)
Lögreglustjórar skulu stašfesta réttmęti gagna um starf og starfsžjįlfun eftir aš viškomandi félagi išnašarmanna, m.a. landssamtökum meistara og sveina, hefur veriš gefinn kostur į aš segja įlit sitt. Lögreglustjórar hafa eftirlit meš framkvęmd žessara įkvęša. Įgreining um rétt mį bera undir rįšherra og enn fremur leita śrskuršar dómstóla.]3)
   1)
L. 76/2002, 30. gr. 2)Rg. 495/2001. 3)L. 40/1997, 1. gr.
3. gr. Hver mašur getur fengiš leyfi til aš reka išnaš, handišnaš og verksmišjuišnaš, ef hann fullnęgir eftirgreindum skilyršum:
   
1. [Er ķslenskur rķkisborgari. Erlendur rķkisborgari, sem į lögheimili hér į landi og hefur įtt žaš samfellt ķ a.m.k. eitt įr, skal žó vera undanžeginn skilyrši um ķslenskt rķkisfang. Frį gildistöku laga um Evrópska efnahagssvęšiš skulu rķkisborgarar annarra ašildarrķkja Evrópska efnahagssvęšisins vera undanžegnir skilyršum um ķslenskt rķkisfang og bśsetu hér į landi samkvęmt nįnari įkvęšum sem rįšherra setur meš reglugerš.1) [Rķkisborgarar ašildarrķkja stofnsamnings Frķverslunarsamtaka Evrópu njóta sams konar réttar og greint er frį ķ 3. mįlsl.]2)]3)
   
2. Er lögrįša.
   
3. Hefur forręši į bśi sķnu.
   
4. Hefur ekki hlotiš dóm fyrir refsiveršan verknaš, slķkan sem um ręšir ķ 68. gr. hegningarlaga nr. 19/1940.
   5. Hefur višskiptažekkingu, svo sem bókhaldskunnįttu, sem krafist er viš burtfararpróf śr išnskóla.
   
6. Fullnęgir aš öšru leyti skilyršum žeim, sem sett eru ķ lögum žessum.
[Išnašarrįšherra getur veitt undanžįgur frį rķkisfangsskilyrši 1. tölul. og įkvęšum 4. og 5. tölul.]4)
   1)
Rg. 620/1995. 2)L. 76/2002, 31. gr. 3)L. 70/1993, 2. gr. 4)L. 23/1991, 15. gr.
4. gr. [Nś vill félag eša annar lögašili reka išnaš og getur žį slķkur lögašili fengiš til žess leyfi, enda uppfylli framkvęmdastjórar og stjórnarmenn lögašila og, sé um aš ręša félag žar sem allir eša sumir félagsmanna bera fulla įbyrgš į skuldbindingum félagsins, žeir félagsmanna, sem fulla įbyrgš bera į skuldbindingum félagsins, skilyrši 2.–6. tölul. 3. gr. Sé um aš ręša erlendan ašila eša ķslenskan lögašila, sem erlendur ašili į hlut ķ, skal enn fremur fullnęgt skilyršum laga um fjįrfestingu erlendra ašila ķ atvinnurekstri.]1)
   1)
L. 23/1991, 15. gr.
5. gr. Leyfi glatast, ef leyfishafi missir einhverra žeirra skilyrša, sem ķ 3. og 4. gr. segir, eša žeirra skilyrša, sem annars eru sett eša kunna aš verša sett til aš halda réttinum. Nś missir stjórnandi eša framkvęmdastjóri félags slķkra skilyrša, eša félag eša stofnun missir ķslenskt heimilisfang, og skal žį ašili hafa komiš mįlinu ķ löglegt horf innan 3ja mįnaša frį žvķ aš breyting varš, en hafi ella fyrirgert leyfi sķnu. Rįšherra getur žó lengt frestinn um 3 mįnuši, ef sérstaklega stendur į.
6. gr. Leyfi er bundiš viš nafn. Rétt er maka aš halda įfram išnaši lįtins maka sķns įn nżs leyfis, enda fullnęgi makinn lögmęltum skilyršum.
Bś ašila, er leyfi hafši, mį reka išnašinn, aš žvķ leyti sem sį rekstur er žįttur ķ skiptamešferš žess. Erfingi 16 įra eša eldri mį reka išnaš arfleišanda įn nżs leyfis, žar til hann er fjįrrįša, ef hann aš öšru leyti fullnęgir skilyršum 3. gr.
7. gr. Greina skal ķ išnašarleyfi, hvers konar verksmišjuišnaš heimilt sé aš reka samkvęmt žvķ og hvar hann megi reka. Ekki veitir leyfi heimild til aš reka verksmišjuišnaš annarrar tegundar en nefnd er ķ leyfi.
Veita mį sama ašila leyfi til aš reka verksmišjuišnaš ķ fleiri en einni grein og leyfi til aš reka verksmišjuišnaš į fleiri stöšum en einum.
8. gr. [Išngreinar, sem reknar eru sem handišnašur og löggiltar hafa veriš ķ reglugerš1) išnašarrįšherra, skulu įvallt reknar undir forstöšu meistara. Um löggildingu skal hafa samrįš viš menntamįlarįšherra og landssamtök meistara og sveina.]2)
Meistari skal bera įbyrgš į aš öll vinna sé rétt og vel af hendi leyst.
Rétt til išnašarstarfa ķ slķkum išngreinum hafa meistarar, sveinar og nemendur ķ išngreininni. Heimilt er sérfélögum, sveina- og meistarafélagi ķ sömu išn aš gera sķn į milli samning um žaš, aš rįša megi ólęrt verkafólk til išnašarstarfa undir stjórn lęršs išnašarmanns um įkvešinn stuttan tķma ķ senn, žegar sérstaklega stendur į og brżn žörf er į auknum vinnukrafti ķ išninni. Einnig getur hver og einn unniš išnašarstörf fyrir sjįlfan sig og heimili sitt, enn fremur fyrir opinbera stofnun eša fyrirtęki, sem hann vinnur hjį, ef um minni hįttar višhald į eignum žessara ašila er aš ręša.
Ķ sveitum, kauptśnum og žorpum meš fęrri en 100 ķbśa mega óišnlęršir menn vinna aš išnašarstörfum.
   1)
Rg. 940/1999. 2)L. 133/1999, 1. gr.
9. gr. Rétt til aš kenna sig ķ starfsheiti sķnu viš löggilta išngrein hafa žeir einir, er hafa sveinsbréf eša meistarabréf ķ išngreininni.
10. gr. [Hver mašur getur leyst til sķn meistarabréf ef hann fullnęgir skilyršum 3. gr., hefur lokiš sveinsprófi, unniš sķšan undir stjórn meistara ķ išngrein sinni eitt įr minnst og jafnframt lokiš meistaraprófi ķ išninni frį meistaraskóla. Eigi sveinn ekki völ į starfi undir stjórn meistara ķ nżrri išngrein sinni fyrstu fimm įrin eftir löggildingu hennar telst tveggja įra starf hans ķ žeirri grein jafngilt starfi hjį meistara en lögreglustjóri skal gefa viškomandi félagi išnašarmanna, m.a. landssamtökum meistara og sveina, kost į aš segja įlit sitt į žvķ hvort völ sé į slķku starfi. Sama gildir ķ išngreinum žar sem ekki er starfandi meistari eša žar sem sveinn į af öšrum įstęšum sannanlega engan kost į starfi undir stjórn meistara.]1)
Meistarabréf veitir meistara leyfi til aš reka žį išngrein, er meistarabréf hans tekur til.
   1)
L. 133/1999, 2. gr.
11. gr. Sį hefur fyrirgert meistarabréfi sķnu, sem missir einhvers žeirra skilyrša, er fullnęgja žarf til žess aš öšlast žaš.
12. gr. [Lögreglustjóri, žar sem ašili į lögheimili, lętur af hendi meistarabréf og išnašarleyfi.]1)
Nś synjar lögreglustjóri um meistarabréf eša išnašarleyfi, eša įgreiningur veršur um žaš, hvort ašili hafi misst rétt sinn, og er ašila žį rétt aš bera mįliš undir išnašarrįšherra. Enn fremur getur hann leitaš śrskuršar dómstóla.
[[Išnašarrįšherra gefur śt sveinsbréf. Hann getur fališ öšrum aš gefa bréfin śt aš fullnęgšum skilyršum laga.]1)
Greiša skal gjald samkvęmt lögum um aukatekjur rķkissjóšs fyrir išnašarleyfi, meistarabréf og sveinsbréf.]2)
   1)
L. 7/2002, 1. gr. 2)L. 133/1999, 3. gr.
13. gr. Halda skal skrį yfir išnašarleyfi og meistarabréf, sem veitt eru lögum žessum samkvęmt.
Leyfishafar skulu jafnan tilkynna lögreglustjóra heimilisfang atvinnustöšvar sinnar og śtibś og allar breytingar, er žar į verša. Lögreglustjóri framsendir sķšan žęr tilkynningar til skrįr žeirrar, sem haldin er.
Rįšherra setur nįnari fyrirmęli um žessi efni.
14. gr. …1)
   1)
L. 7/2002, 2. gr.
15. gr. Žaš varšar sektum:
   
1. Ef mašur rekur išnaš, įn žess aš hafa leyst leyfi, eša leyfir öšrum aš reka išnaš ķ skjóli leyfis sķns.
   
2. Ef mašur tekur aš sér störf meistara, įn žess aš hafa leyst meistarabréf.
   
3. Ef mašur rekur löggilta išngrein, įn žess aš hafa meistara til forstöšu.
   
4. Ef mašur kennir sig ķ starfsheiti sķnu viš löggilta išngrein, įn žess aš hafa rétt til žess samkvęmt 9. gr.
   
5. Ef mašur eša fyrirtęki tekur nemendur til verklegs nįms, enda žótt hann eša žaš eigi ekki rétt til žess, eša tekur nemendur til nįms ķ annarri išn en žeirri, sem hann er meistari ķ, eša heldur nemendur įn löglegs samnings.
   
[6. [Ef rķkisborgari eša lögašili ašildarrķkis aš samningnum um Evrópska efnahagssvęšiš eša aš stofnsamningi Frķverslunarsamtaka Evrópu starfar hér įn žess aš stašfesting skv. 3. mgr. 2. gr. liggi fyrir.]1)]2)
Sektir renna ķ rķkissjóš.
…3)
   1)
L. 76/2002, 32. gr. 2)L. 40/1997, 2. gr. 3)L. 19/1991, 194. gr.
16. gr. Heimilt er aš dęma mann, er sekur gerist um ķtrekaš brot gegn lögum žessum, [til missis išnašarleyfis, meistarabréfs og sveinsbréfs],1) tķmabundiš eša jafnvel ęvilangt, ef um mjög gróft brot er aš ręša.
   1)
L. 133/1999, 4. gr.
17. gr. Óskert skulu atvinnuréttindi žeirra manna, er hlotiš hafa žau samkvęmt įkvęšum eldri laga.